අඩපණ මනසින් ඇතිවන ජීවිත සංග්‍රාමය
 කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ
පාලි හා බෞද්ධ අධ්‍යයනාංශයේ
මහාචාර්ය
මකුරුප්පේ ධම්මානන්ද
හිමි
වර්තමාන ලෝකය ආර්ථික, සාමාජික, ආගමික ආදී ක්ෂේත්‍ර විසින් බිහිසුණු යුද පිටියක් බවට
පත්කොට ඇති අයුරු අපි දකිමු. බල අරගල, ගැටුම්, හිංසන, භීෂණ හා ලේ වැගිරීම් සෑම රටක
ම පාහේ දක්නට ඇත.
එනිසා ම විවිධ රටවල් තුළ පහසුවෙන් ජීවත්වීම සඳහා අනවරත අරගලයක නිරතවීමට මිනිසාට
සිදු වී ඇත. තව ද, භෞතික වශයෙන් දියුණු මිනිස් සමාජය තුළ අණුවට එරෙහි ව අණුව ද,
පරමාණුවට එරෙහි ව පරමාණුව ද ඉලෙක්ට්‍රෝනයට එරෙහි ව ඉලෙක්ට්‍රෝනය ද, මිනිසාට එරෙහි ව
මිනිසා ද, ගැහැනියට එරෙහි ව ගැහැනිය ද, සතුනට එරෙහි ව මිනිසා ද, මිනිසාට එරෙහි ව
සතුන් ද, ස්වභාව ධර්මයට එරෙහි ව මිනිසා ද, මිනිසාට එරෙහි ව ස්වභාව ධර්මය ද හසුරුවන
ලෝක සංග්‍රාමයක් තුළ අපට ජීවත්වීමට සිදුව ඇත.
 එකී ලෝක සංග්‍රාමයට සමගාමී ව මානසිකව ද එකිනෙකා හුදකලාව ආත්මීය වශයෙන් යුද වදිමින්,
එයින්ම බැට කමින් වෙසෙන බව ද සත්‍යයකි. මිනිසා සෑම මෙහොතක ම මානසික සමබරතාව ආරක්ෂා
කර ගැනීමට නොහැකි වීමෙන් වද වේදනා විඳී. නිදසුනක් ලෙස දරුවකු බිහි වූ විට සිත
සතුටු වේ. ඊළඟ මෙහොතේ දී එම දරුවා අසනීප වූ හෝ හදිසි කරදරයකට හෝ මරණයට හෝ පත් වූ
විට දුකට පැමිණේ. මේ නිසා සතුට හා අසතුට අතර නිරතුරු අරගලයකට මුහුණ දීමට අපට සිදු
වේ. බුදු දහම අනුව මේ සියල්ල සිදුවන්නේ සත්‍යය විනිවිද දැකීමට මනස පුරුදු පුහුණු
කිරීමේ ක්‍රියාවලියක අප නිරත වී නැති නිසා ය. යමෙක් භාවනා කිරීම මගින් ,වඩන ලද
සිතින් මෙම තත්වයන් විනිවිද දැක වටහා ගනී නම්, ඔහු ලෝකය හා දිගු කලක් නො බැඳෙයි.
එසේම ලොව ඇති දේවල අඩුලුහුඬුකම, අසාරතාව, අසම්පූර්ණබව හා දුක්වේදනා දනවන බව දැක
එහි බැඳෙන සිත එයින් නිදහස් කර ගනී.
ජීවිතය වූ කලී සදාකාලික ඝට්ටනයක් හෙවත් යුද්ධයක් වන බව යථාර්ථයකි. එහි පවතින එකම දේ
වන ගැටුම වරක තමාගේ බාහිරින් මතු වන අතර, වරෙක ඇතුළතින් ඇති වේ. ජීවිත නමැති
යුදපිටියේ ඉදිරි වළල්ල බුද්ධියෙන් හා තාර්කිකත්වයෙන් ගොඩනැගී ඇත. එබැවින් තාර්කික
බුද්ධියෙන් සිතා බාහිර ගැටුම් නවත්වා ගැනීමට අප බුද්ධිමත් විය යුතු ය. ඒ නිසා සිත
ඇතුළතින් කෙතරම් ගැටුම්කාරී සිතිවිලි පහළ වුවත් ඒවා නවත්වා ගැනීමට බුද්ධිමත් ව
ක්‍රියා කළ යුතු ය. යම් හෙයකින් මෙකී ඉදිරි වළල්ල තාර්කික බුද්ධියෙන් ම නොසිතීම
නිසා අඩපණ වුවහොත් මානසික පීඩනය, දුක, සන්තාපය, තරහ, මනඞකල්පිත සිහින වැනි අනේකවිධ
සිතිවිලි නමැති සතුරන් දෙවන වළල්ලට සමීප වේ. මෙකී දෙවන වළල්ල භාවනාව, සිත වැඩීම,
මානසික ඒකාග්‍රතාව වැඩිකිරීම මගින් ශක්තිමත් කළ යුතු ය. එසේ කිරීමෙන් පාප සිතිවිලි
නමැති සතුරන්ට ජීවිතය තුළ ශක්තිමත් විය නො හැකි ය. එහෙයින් ජීවිත යුද්ධය ජය ගැනීමට
නම් සෑම කෙනෙකුටම මානසික පාලනයක් තිබිය යුතු ය. මානසික පාලනයක් නැති විට අකුසල
සිතිවිලි විසින් සිත යටපත් කරනු ලැබේ. වෙනත් විධියකින් කිවහොත් වැරැදි විධියට
ක්‍රියා කිරීමට සිතෙහි කැමැත්ත ඇති වේ. සිතෙහි බලය නිෂ්ක්‍රිය වේ. අකුසලය ඉස්මතු
වේ. කීර්තිය, තනතුරු තාන්නමාන්නාදිය ලබා ගැනීම සඳහා උද්‍යෝගිමත් වීමෙන්
ආත්මාර්ථකාමිත්වය, කෑදරකම, සිත් වේදනාව, ආතතිය, විඝාතය වැනි දුර්වල මානසික තත්වයන්
සිත වැළඳගනී.
වර්තමානයේ ජීවත්වන මිනිසා භෞතික වස්තූන් හා සැප සම්පත් ලබා ගැනීමේ දී සොබා දහමේ හඬට
ඇහුම්කන් නො දෙයි. ඔහුගේ සිතැඟි පිරවීමට ජීවිතයෙන් බැහැර දේ පවා බහුල වශයෙන් අවශ්‍ය
වී ඇත. එසේ වන්නේ ජීවිතය හඳුනා නො ගැනීමෙන් ඇති වී තිබෙන අවුල හා මානසික බිඳ වැටීම
නිසා ය. තමන් සිතන පතන හා කැමති සෑම දෙයක් කිරීමට හැකි තත්වයක් ඇති කර ගැනීම අනාගත
සාර්ථකත්වය ලෙස ඔවුහු විශ්වාස කරති. එහෙත් මෙය කායික වශයෙන්වත් මානසික වශයෙන්වත්,
කිසි දිනෙක කිසිදු ලෙසකින් සිදුකළ නො හැක්කකි. කුමක් නිසාද යත්, වර්තමානය අපවිත්‍ර
වන නිසා යමෙකුට පවිත්‍ර අනාගතයක් ගොඩ නො නැගෙන බැවිනි. අනෙක් අතින් සතුට භුක්ති
විඳීය හැකි මනසක් වර්තමානයේ දී සකසා නො ගන්නා ඔහුට සතුටින් පිරි අනාගතයක් හිමි නො
වන බැවිනි. තමා සහ තම දූ දරුවන් බාහිර හා අධ්‍යාත්මික ගැටුම්වලින් තොරව ජීවත් කරවීම
සඳහා පුහුණු කරවන ලද මානසිකත්වයක් ඇති නො කරවන ලද හෙයිනි.
බිඳ වැටුණු මනස නිවැරැදිව කිසිවක් තීරණය නො කරයි. මේ නිසා බිය, සැකය, කනගාටුව,
විශ්වාසයක් නැතිබව, අනාරක්ෂිතබව, ඊර්ෂ්‍යාව ආදියෙන් තමා දුකට දොම්නසට පීඩාවට පත්වන
අතර, තමාගෙන් යැපෙන්නන් ද, සෙසු අය ද එම තත්වයටම පත් කරවයි. බුදුරජාණන් වහන්සේ වදාළ
පරිදි ඇතැම් අයගේ ප්‍රතිපත්ති ඇතැම්විට තමා පෙළීම සඳහා ය (අත්තව්‍යාබාධාය). ඇතැම්
විටක අනුන් පෙළීම සඳහා ය (පරව්‍යාබාධාය). තවත් විටෙක තමා මෙන්ම අනුන් ද යන දෙපක්ෂය
ම පෙළීම සඳහා ය (උභයව්‍යාබාධාය). මෙබඳු පුද්ගලයන්ගේ පිළිවෙත් නිසා සිදුවන්නේ
ගැටුම්, හිංසන, හිරිහැර, මානසික පීඩා, කළකිරීම්, සියදිවි හානිකර ගැනීම්, අන්සතු
ජීවිත හා දේපළ විනාශ කිරීම්, දුරාචාරකම් ආදිය සමාජය පුරා ව්‍යාප්ත වීමයි.
බුදුදහම අනුව කිසියම් රටක් දියුණු නම්, එහි වෙසෙන මිනිසුන් භෞතික වශයෙන් මෙන්ම
අධ්‍යාත්මික වශයෙන් ද දියුණු වී සිටිය යුතු ය. වර්තමානය වන විට දියුණු යැයි සැලකෙන
බොහෝ රටවල සෑම පුද්ගලයන් දස දෙනෙකුට ම දෙදෙනෙක් උන්මාදයෙන් හෙවත් උමතු
මානසිකත්වයෙන් පෙළෙන බව දැනට සොයාගෙන ඇත.
බුදුරජාණන් වහන්සේ වදාළ පරිදි මිනිසා වූකලී කායික වශයෙන් විවිධ රෝගාබාධවලට භාජනයවීම
ස්වභාව කොට උපන්නෙකි. ඔහු කවර හෝ අවස්ථාවක වා පිත් සෙම් කිපීම නිසා උණ,
හෙම්බිරිස්සාව වැනි කවර හෝ රෝගයකට කවර අවස්ථාවක වුවද භාජනය විය හැකි ය. එසේම
කාලගුණික විපර්යාස වැනි හේතු නිසා ද රෝගියෙකු විය හැකි ය. මීට අමතරව පෙර කළ කර්ම
නිසා ද ලෙඩවිය හැකි ය. මේ අතර මිනිසුන් විසින් කරනු ලබන අනේකවිධ දුසිරිත් හා
අක්‍රමිකතා නිසා ද පිළිකා, හෘදයාබාධ වැනි රෝගවලට භාජනය වෙමින් සිටිති. මේ නිසා
ශාරීරික රෝගාබාධ හේතුවෙන් කවර කලකටත් වඩා සෞඛ්‍ය සම්බන්ධ ගැටලු හා හිරිහැර රාශියක්
සමඟ මිනිසා ගැටෙමින් සිටී. මේ අතර ඉහත දැක්වූ පරිදි මානසික සමබරතාව ආරක්ෂා කර
ගැනීමට නොහැකි වීමෙන් ද ජීවිත ගැටලුවකට මුහුණ දෙමින් සිටී. මේ නිසා ඔහුගේ ජීවිත
ක්‍රියාකාරකම් මුළුමනින්ම සංග්‍රාම භූමියක ක්‍රියාකාරකමක් වැනි ය. එබැවින් මෙම
ජීවිත යුද්ධය ජය ගන්නා හැටි අප විසින් තේරුම් ගත යුතුව ඇත. මෙම ගැටලුව නිරාකරණය කර
ගන්නා ආකාරය ඉතා මැනවින් බුදු දහමේ පහදා දී ඇති අතර එකී බුදු දහම සුපිරිසුදුව
පිහිටා ඇති රටක් වශයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ අපට එම මඟ පහදා ගැනීම ඉතා පහසු බව ද අමතක නොකළ
යුත්තකි.
බුදුරදුන් දවස විසූ සංගාමජී නම් භික්ෂුවක් වරක් ප්‍රබල ජීවිත ගැටලුවකට මුහුණ දුන්නේ
ය. උන්වහන්සේ බුද්ධ පුත්‍රයෙක් වශයෙන් ඉතා සංයමයෙන් යුතුව එම ගැටලුව විසඳාගත් ආකාරය
සංගාමජී සූත්‍රයෙහි දක්වා ඇත. සංගාම යනු යුද්ධය යි. ජී යනු දිනන්නා ය. එම භික්ෂුවට
’සංගාමජී’ යන නාමය ලැබුණේම ’යුද්ධය දිනූ තැනැත්තා’ යන අර්ථය ආරෝපණය කිරීම් වශයෙනි.
කෙසේ වෙතත් එම සිදුවීම දෙස බලා සිටි බුදුරදුන් එම භික්ෂුව එකී යුද්ධය දිනූ ආකාරය
පිළිබඳව මෙබඳු ප්‍රකාශයක් කර ඇත. ’තමා වෙත ලැබෙන හෝ පැමිණෙන දේ දැක සතුටු නොවීමෙන්
ද, තමාගෙන් ගිළිහෙන හෝ ඉවත්ව යන දේ දැක ශෝක නො කිරීමෙන් ද සංගාමජී ගැටලු විසඳා
ගත්තේ ය’ යනුවෙනි. විශ්වය තුළ හුස්ම පොදක් තරම්වත් දෙයක් අපට අයිති නැත. සුසුම් පොද
මොහොතක් පාසා අපගේ ශරීරය තුළට ප්‍රවේශ වේ. එසේම එය සැණෙකින් ශරීරයෙන් ඉවත්ව යයි.
දැඩි පිළිකුලකින් යුතුව මෙකී හුස්ම පොද ශරීරය තුළට නො ගෙන සිටීමට අපට නො හැකි ය.
එසේම අපගේ පණනළ රැක දෙන්නේ මෙම හුස්ම පොද යැයි මහත් ඇල්මෙන් එය පිට නො කර ශරීරය තුළ
රඳවා ගැනීමටත්, අපට නො හැකි ය. එසේ නම් අප විසින් කළයුතු වන්නේ එකී සුසුම් පොද
ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය සමඟ සිත තබා ගැනීමෙන් ආනාපානසතියක් ලෙසින් සිත වැඩීම යි. මෙය
භාවනාවකි. එය වැඩීමෙන් හා බහුලව පුරුදු පුහුණු කිරීමෙන් ගැඹුරු භාවනාවන් සඳහා අපට
යොමුවිය හැකි ය. එම භාවනාවෙන් අපගේ ශරීරය තුළ තිබෙන අනේකවිධ කායිකාබාධවලින් අපට
නිරෝගීභාවයක් ලබා ගත හැකි ය. අනෙක් අතින් මානසික සමාධිය නැතහොත් සිතේ එකඟතාව වැඩි
දියුණු කිරීමෙන් අයහපතින් වැළකිය හැකි ය.
බුදු දහමෙන් හඳුන්වා දෙන මෙම කායික මානසික සෞඛ්‍යය සමාජයේ සෑම මනුෂ්‍යයෙකු විසින්ම
ලබාගත යුත්තේ නිවන් දැකීම සඳහා පමණක් නොවේ. එහි මූලික හා ප්‍රායෝගික අවශ්‍යතා
රාශියක් ඇත. එය අවශ්‍ය වන්නේ තම පවුලේ සාමාජිකයන් වන බිරිඳ, දරුවන් හෝ මව පියා සමඟ
හෝ වෙනත් සාමාජිකයන් සමඟ ප්‍රියමුසු මුහුණින් කතා බස් කිරීම සඳහා ය. ඔවුන් සමඟ කෙළි
දෙළෙන් කල් ගෙවීම සඳහා ය. ඔවුන්ගේ අවශ්‍යතා ඉටු කිරීම සහ ඔවුන් ලවා තමාගේ අවශ්‍යතා
ප්‍රියශීලීව ඉටු කරවා ගැනීම සඳහා ය. මෙබදු බොහෝ උවමනාවන් සඳහා ය. මානසික සමබරතාවක්
පවත්වා නො ගනිමින් මුරණ්ඩු සිතින් හැම දෙයකට ම විරුද්ධ වෙමින් කිසිවෙකුට
නිරුපද්‍රිත හා සැපවත් ජීවිතයක් ගත කිරීමට නො හැකි ය.
කෙනෙකුට හමන සුළඟට අවනත නො වෙමින් බෝට්ටුවකින් මුහුදේ යාත්‍රා කළ නො හැකි ය. ඔහු
සුළඟ අනුව හැඩ ගැසිය යුතුය. අහසෙහි පායන හිරු තමා ගමන් කරන දිශානතිය වෙනස් කරන්නේ
නැත. උවදුරකින් තොරව ජීවත්වීමට නම් අප සොබා දහමේ එකී නියත ගමන් මගට අනුව සැකසීම
සාදා ගත යුතු ය. විශ්වයේ සදාතනික ධර්මතාවන්ට අවනත විය යුතු බවත්, එය මෙලොව පරලොව
සැප සඳහා ඉවහල් වන බවත්, බුදුන් වහන්සේ වදාළහ. දුක්වලට හේතුව වී ඇත.
දරුණු මනසින් හා මෘදු මොළොක් ශික්ෂිත මනසින් ගොඩනැගෙන ලෝකය ඔබගේ ජීවිතය සනසන හෝ
වනසන අයුරු තේරුම් ගන්න. මේ නිසා බඹයක් පමණ වූ මේ කුඩා ශරීරය තුළ පාපයේ ගිනිසිළු
දැල්වෙන අවි අමෝරා ගනිමින් යුදපිටියක් නො කර ගන්න.
මනුෂ්‍ය වර්ගයා ගොඩනැගී ඇත්තේ පංචස්කන්ධ රාශියකින් පමණක්ම නොවේ. එය සිත් සමුදායකින්
ද සැදුම් ලද්දකි. ඇසට පෙනෙන පංචස්කන්ධ හසුරුවන්නේ ඇසට නො පෙනෙන සිත්වලින් නිසා සිත
හඳුනා ගැනීමත්, එය නිවැරැදි දිශාවට මෙහෙයවීමත් මිනිස් වර්ගයාගේ ජයග්‍රහණය යි.
බුදුන් වහන්සේට අනුව අප මිනිසුන් වශයෙන් ඉපදී ඇත්තේ වැරැදි දේ කරමින් මහපොළොවෙහි
වැළලී යාමට නොවේ. සරු දේ සරු වශයෙනුත්, නිසරු දේ නිසරු ලෙසත් වටහා ගනිමින් ජීවත්වීම
සඳහා ය. |
පසෙලාස්වක
අව
අටවක
අමාවක
පුර
අටවක
