සාර්ථක යුග දිවියකට
බොදු උපදෙස්
 කුප්පියාවත්ත ජයශේඛරාරාම විහාරවාසී
මාවරළේ භද්දිය හිමි
සටහන - හේමමාලා රන්දුනු
විවාහ ජීවිතයට ඇතුළත් වන ගිහියකුට වඩාත් වාසනාවන්ත ලෙස, වඩාත් යහපත්
ලෙස ඒ ජීවිතය ගත කිරීම උදෙසා බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් සිදුකරන ලද
මඟපෙන්වීම කුමක්ද යන්න මෙම ලිපියෙන් සාකච්ඡා කැරෙයි. උන්වහන්සේ එක්
අවස්ථාවකදී දේශනා කරනවා, ගෘහස්ථ ජීවිතය තුළ සාර්ථක විවාහ සම්බන්ධතාවක්
පවත්වාගන්නට එකිනෙකා තුළ සම මට්ටමින් අධ්‍යාත්මික ගුණ හතරක් වර්ධනය
කරගත යුතු බව. එනම් සම සීල, සම ශ්‍රද්ධා, සම චාග, සම ප්‍රඥා යන ගුණ
හතරයි. මෙකී ගුණාංග හතරින් යුක්ත විවාහක පිරිමියාට සහ ගැහැණියට
වාසනාවන්ත ජීවිතයක්, වඩාත් සතුටින් යුක්ත ජීවිතයක් ගත කරන්නට හැකියාව
සැලසෙන්නේ කෙසේද යන්න අපගේ අවධානය යොමුකිරීම මෙහිදී ප්‍රයෝජනවත්
වෙනවා.
 බුදුරජාණන් වහන්සේ පෙන්වා දීපු සම ශ්‍රද්ධා යන සංකල්පය දෙස අවධානය යොමු
කළහොත් එහි අරටු බවට පත්වන්නේ කුමක්ද? එකිනෙකා පිළිබඳ අවබෝධයකින්
යුක්තව ගැඹුරු විශ්වාසයක් පැවතිය යුතු බව. සාමාන්‍යයෙන් අපි බුදුරජාණන්
වහන්සේ පිළිබඳ, උතුම් වූ ශ්‍රී සද්ධර්මය පිළිබඳ ආර්ය මහා සංඝරත්නය
පිළිබඳ පවතින්නා වූ අවබෝධයෙන් යුක්ත විශ්වාසයටයි ශ්‍රද්ධාව යන වචනය
භාවිතා කරනු ලබන්නේ. නමුත් ගෘහ ජීවිතයකට තුණුරුවන් පිළිබඳ ශ්‍රද්ධාව
සේම බිරියකට ස්වාමි පුරුෂයා පිළිබඳත් ස්වාමි පුරුෂයාට බිරිය පිළිබඳත්
ගැඹුරු නිවැරැදි ශ්‍රද්ධාවක් පැවැතීම අත්‍යවශ්‍ය වනවා.
එකිනෙකා පිළිබඳ පැහැදිලි අවබෝධයකින් යුක්ත විශ්වාසයක් ගොඩනැගෙන්නේ යම්
ප්‍රමාණයකටද එපමණකටම ගෘහස්ථ ජීවිතයේ එකිනෙකා අතර අඬදබර ආරවුල් කලකෝලාහල
ඇතිවන එක වළක්වා ගන්නටත් සැක සංකා උපදින එක වළක්වා ගන්නටත්
අනිවාර්යයෙන්ම අවකාශයක් උදාවෙනවා. එනිසාමයි, තිලෝගුරු බුදුහිමයන්
ස්වාමියකුගේ සිත තුළ ස්වකීය බිරිය පිළිබඳ හොඳ වැටහීමකින් යුක්ත
විශ්වාසයක් පවත්වා ගත යුතු බව යෝජනා කර තිබෙන්නේ. එකිනෙකා කෙරෙහි
ගැඹුරු විශ්වාසයක් පවතිනවා නම් තම පවුල කෙරෙහි පිටතින් එල්ලවන්නා වූ
යම් යම් ප්‍රකාශන චෝදනා කේළාම් ආදිය තුළින් කලබලයට පත් නොවී ඒවා කෙරෙහි
නුවණැසින් බලමින් කටයුතු කරන්නට ඛ්ැකියාවක් අවස්ථාවක් සැලසෙනවා.
ශ්‍රද්ධාවන්ත ස්ත්‍රී පුරුෂයන්ට. එනිසාමයි මෙකී සංකල්පය තමාගේ
අධ්‍යාත්මය තුළ ගොඩනගා ගත යුතු එකක් ලෙස බුදු හිමියන් විසින් අවධාරණය
කර තිබෙන්නේ. එහෙත් මා ඔබට සිහි කළ යුතුයි, මෙකී සංකල්පය දෙදෙනාගෙන්
එකකු තුළ පැවතීම පමණක් ප්‍රමාණික වන්නේ නැහැ. ප්‍රයෝජනවත් වන්නේ නැහැ.
අනිවාර්යයෙන්ම දෙදෙනා තුළම මෙකී ශ්‍රද්ධාව එක සමාන්තරව පිහිටුවා
ගැනීමයි, බුදු සමය තුළ අගය කර දක්වා තිබෙන්නේ.
දෙවන කරුණ වන්නේ සම සීල ය යි. සම සීලය යනුවෙන් මෙහිදී අදහස් කරනු
ලබන්නේ බිරියට සමාන්තරව ස්වාමි පුරුෂයාත් ස්වාමි පුරුෂයාට සමානව
බිරියත් පවුල් ජීවිතය ආරක්ෂා කර ගැනීම උදෙසා වූ ප්‍රතිපත්ති ආරක්ෂා කළ
යුතු බවයි. ඒ පංච ශීල ප්‍රතිපත්තියට පමණක් නොවෙයි.
ගිහි ජීවිතය ගතකරන පිරිස තම ගෘහස්ථ ජීවිතයේදී එකිනෙකා අතර විවිධ ආකාරයේ
එකඟතා සම්මුති ඇතිකර ගනු ලබනවා. එකී සම්මුති එකගතා දෙපාර්ශ්වය විසින්ම
කඩ නොකොට ආරක්ෂා කළහොත් පමණයි, එම පවුල වඩාත් සුරක්ෂිත වූවක් බවට
පත්වන්නේ. එබැවින් අනිවාර්යයෙන්ම විවාහක ජීවිතයට ඇතුළත් වන්නට පෙරම
විවාහ ජීවිතයට ඇතුළු වූ පසු තමන්ට රකින්නට සිදුවන ශීල ප්‍රතිපදා පිළිබඳ
අවබෝධයක් විවාහ ජීවිතයට ඇතුළුවන්නා වූ ස්ත්‍රී පුරුෂයින්ට තිබීම
අත්‍යවශ්‍ය කරුණක් බවයි මෙහිදී මා ඔබට සිහිපත් කර සිටින්නේ.
ඒ මන්ද කියනවා නම් සම සීලයක් රකින්නට දෙදෙනා සූදානම් වීම යනු විවාහය
සඳහා වූ අධ්‍යාත්මික විනය පද්ධතියකට තමන් විසින්ම ඇතුළත් වීමක්. විනයක්
නොමැති ආයතනයක් කිසිලෙසකින් හෝ දිගු කාලීනව පවතින්නේ් නැහැ. විනයක්
නැති පවුල් සංස්ථාවත් එලෙසමයි. එහි දිගු කාලීන පැවැත්මක් අපේක්ෂා කරනවා
නම්, එකී පවුල, තුළ අනිවාර්යෙන්ම එකිනෙකා සිල් ආරක්ෂා කිරීම, විනය
ශික්ෂා පද රැකීම අත්‍යවශ්‍ය කරුණක් බවට පත්වන බව මෙහිදී ඔබට සිහිපත් කළ
යුතුයි. ස්ත්‍රිය පුරුෂයා කියන දෙදෙනාම එක සමානව සිල් රකින විට දෙදෙනා
පිළිබඳ සෞඛ්‍යමය වශයෙන් අධ්‍යාත්මික වශයෙන් වගේම ආර්ථිකමය වශයෙනුත්
දෙදෙනාගේ ජීවිත සුරක්ෂිතතාවට පත්කර ගන්නට අනිවාර්යයෙන්ම අවකාශයක්
ලැබෙනවා.
යම්කිසි පවුලක ස්ත්‍රිය දුසිල්වත් කෙනෙකු බවට පත්වුවහොත් එසේත් නැතිනම්
පුරුෂයා දුසිල්වත් කෙනෙකු බවට පත්වුවහොත් එකී පවුල තුළ කිසිසේත් ආර්ථික
දියුණුවක් හෝ අධ්‍යාත්මික දියුණුවක් ගොඩනැගෙන්නට අවස්ථාවක් සැලසෙන්නේ
නැහැ.
විශේෂයෙන් දුසිල්වත් වූ ස්ති‍්‍රයක් අධිපති තනතුරෙහි සිටිනා විට
ගෘහණියක් ලෙස එම ගෘහය තුළ නිරතුරුවම ආර්ථික පරිහානිය උද්ගත වන බව
බුදුරජාණන් වහන්සේ ෂසින් අවධාරණය කර තිබෙන්නා වූ සුවිශේෂි කරුණක්. මෙය
විවාහක ජීවිතයකදී අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම අවධානයට ලක් කළ යුතු කරුණක්.
ඒ වගේම යි ත්‍යාග සම්ප්‍රදාව (පරිත්‍යාග සම්පත්තිය) බිරියක්
පරිත්‍යාගශීලි කෙනෙකු වෙනවා නම්, ස්වාමියකු පරිත්‍යාග ශිලි කෙනකු වෙනවා
නම් එකී විවාහ සංස්ථාව එකිනෙකාගේ සම පරිත්‍යාග ගුණය නිසාම වඩාත් අර්ථ
සම්පන්න වාසනාවන්ත එකක් බවට පත්වනවා. පරිත්‍යාගශීලි බව, භෞතික
පරිත්‍යාගශීලිත්වය මෙන්ම අධ්‍යාත්මික පරිත්‍යාගශීලිත්වය යන අංශ දෙකකින්
සලකා බැලිය හැකියි. එකිනෙකා වෙනුවෙන් කායිකව, වාචසිකව මෙන්ම මානසිකවත්
අනිවාර්යයෙන්ම පරිත්‍යාගශීලිවීම තමයි ආදරය ලෙස නම් කරන්නට පුළුවන්කම
තිබෙන්නේ.
වචනයෙන් සිතින් මෙන්ම කයිනුත් එකිනෙකා වෙත කළයුතු කැපකිරීම් කරන්නට
කිසිලෙසකින්වත් එවැනි සිතිවිල්ලක සිටින්නා වූ කෙනෙක් පසුබට වන්නේ
නැහැ. බුදුසමය මත පදනම්ව විවාහ ජීවිතය ගොඩනගා ගන්නට උත්සාහ කරන ඔබට මා
යෝජනා කරනවා ඔබ භෞතික පරිත්‍යාග වගේම එයටත් වඩා වැඩිකොට ආධ්‍යාත්මික වූ
පරිත්‍යාග සිද්ධ කරන්නට පෙළඹෙන කෙනෙකු බවට පත්වුවහොත් ඔබගේ විවාහ
ජීවිතය වඩාත් සාර්ථක වඩාත් වාසනාවන්ත එකක් බවට අනිවාර්යයෙන්ම පත්වනු
ඇති බව. අප අද සමාජය දෙස බලන විට එකිනෙකාගේ අදහස් උදහස් වෙනුවෙන්
තමන්ගේ තිබෙන්නා වූ යම් යම් මනෝභාව කැප කරලා ජීවත්වීම වෙනුවෙන් සතුටින්
ගතකිරීම වෙනුවෙන් තමන්ගේ මානය වැනි දූෂිත සිතිවිලි අතහැර දමන්නට කැප
කරන්නට කැමැති වන පිරිස බොහෝ ස්වල්ප වශයෙනුත් අපට මුණ ගැසෙන්නේ.
නමුත් යම්කිසිවකු පත්වුවහොත් තමන්ගේ සිතිවිලි අනෙකාගේ යහපත වෙනුවෙන්
අත්හරින්නට එවැනි විවාහ ජීවිතයක් අතිශයින්ම වාසනාවන්ත වන බව නම්
ඒකාන්තයි. මන්ද, පවුල නමැති සමස්තය තුළ තමන් නමැති මමත්වය දියකර
හරින්නට අධ්‍යාත්මික සූදානමක් මිනිසා තුළ ගොඩනැගෙන නිසා මේ සංකල්පය
බුදුදහම මත පදනම් වූ සාර්ථක විවාහයකට පදනම් සපයන බවයි අප කල්පනා
කරන්නේ. මීළඟ වැදගත් කාරණය වන්නේ බුදු හිමියන් පෙන්වා දෙන පඥ‍්‍රා
සම්ප්‍රදාවයි.
එනම් ජීවිතය පිළිබඳ ලෝකය පිළිබඳ ධර්මය පිළිබඳ පැතිරී ගිය ප්‍රඥාවකින්
විවාහක දෙපළ යුක්ත නම් ඔවුන් දෙදෙනාගේ ප්‍රඥාවෙන් පරිපූර්ණ වූ එකී
විවාහය වාසනාවන්ත වූ පින්බර වූ විණාහයක් බවට පත්වනු ඇතැයි බුදුසමය තුළ
අවධාරණය කර තිබෙනවා.
එසේම බුදු හිමියන් අපට පෙන්වා දෙනවා යම්කිසි කරුණක් පිළිබඳ යථාර්ථය
බිරියට සමානව ස්වාමි පුරුෂයාත් ස්වාමි පුරුෂයාට සමානව බිරියත් වටහා ගත
යුතු බව. ඥාතීන් පිළිබඳ වුවත් දු දරුවන් පිළිබඳ වුවත් අනෙකුත් සමාජ
සංස්ථාවන් හි පවතින සබඳකම් පිළිබඳ වුවත් එකිනෙකාට එක සමාන වූ අවබෝධයක්
පවතිනවා නම් තේරුම් ගැනීමත් ප්‍රඥාවක් තිබෙනවානම් අනිවාර්යයෙන්ම
ගැටෙන්නට තිබෙන අවස්ථා බොහොමයක් මඟහරවා ගන්නට එමගින් ඉඩ සැලසෙනවා.
එබැවිනුයි බුදුසමය ඔබට අවධාරණය කර සිටින්නේ ඔබ සම ප්‍රඥාවකින් සම
අවබෝධයකින් යුක්තව ඔබගේ ගෘහස්ථ ජීවිතය තුළ කටයුතු කළ යුතු බව. මේ
ආකාරයට ඉහත සඳහන් කරනු ලැබූ සම සීල, සම චාග, සම ශ්‍රද්ධා සම ප්‍රඥා
කියන සංකල්ප විවාහක අඹුසැමියන් තුළ පවතිනවා නම් ඔවුන්ට වඩාත් වාසනාවන්ත
ජීවිතයකට ගමන් කරන්නට, ගැටුමකින් තොර ජීවිතයකට ගමන් කරන්නට අවකාශයක්
අවස්ථාවක්, අනිවාර්යෙන්ම උදා වෙනවා.
එපමණක් නොවෙයි, සිඟාලෝවාද සූත්‍රය තුළදී බුදුරජාණන් වහන්සේ බිරියකට
ස්වාමි පුරුෂයකු විසින් ඉටුකළ යුතුකම් මෙන්ම ස්වාමි පුරුෂයාට බිරියක
විසින් ඉටු කළ යුතු යුතුකම්ද පෙන්වා දී තිබෙනවා. එකිනෙකා වෙනුවෙන් ඉටු
කළ යුතු ඒ යුතුකම් දෙස සමස්තයක් ලෙස බලන විට අපිට පෙනෙන්නේ එකී යුතුකම්
අතර බුදුහිමියන් පෙන්වා දී තිබෙන්නේ එක් අතකින් අධ්‍යාත්මික එනම් මනසට
අදාළ යුතුකම් සහ අනෙක් පැත්තෙන් භෞතික යුතුකම් එනම් ශරීරයට අදාළ
යුතුකම් විවාහ ජීවිතයකදී එකිනෙකා විසින් ඉටු කළ යුතු බවයි. විශේෂයෙන් ම
මානසික යුතුකම වඩාත් මෙහිදී අවධාරණය කර සිටින්නේ මිනිසාගේ ජීවිතයේ
මානසික සතුට (සන්තුට්ඨි පරමං ධනං) මානසික සෞඛ්‍යය සඳහා උපකාර වන ඉහළම
ධනය වන නිසයි.
එබැවින් මේ කරුණ පිළිබඳ ඔබගේ දැඩි අවධානය යොමු කර ඔබගේ ජීවිතය වඩාත්
වාසනාවන්ත ජීවිතයක් බවට පත්කර ගැනීමට කටයුතු කරනා ලෙස මා ඔබට මෙත්
සිතින් යුක්තව සිහිපත් කර සිටිනවා. |
පසෙලාස්වක
අව
අටවක
අමාවක
පුර අටවක