නිවන් සැපත දක්ෂයාටය
 ශ්‍රී
ලංකා අමරපුර මහා සංඝ සභාවේ
උත්තරීතර මහානායක අග්ග මහා පණ්ඩිත
මඩිහේ පඤ්ඤාසීහ මහා නා හිමි
බුද්ධ ධර්මය පුද්ගලයන්ගේ ජීවිතත් සමඟ එකට බැඳී පවතින්නකි. කෙනකුගේ සැබෑ
දියුණුව ධර්මය අනුව කටයුතු කරන්නාට ලැබෙන අතර ධර්මයට පිටුපාන පුද්ගලයාට
පිරිහීම අත්වෙයි. ඒ බව “ධම්මකාමො භවං හොති ධම්මදෙස්සී පරාභවො” යන පරාභව
සූත්‍ර පාඨයෙන්ම පෙන්වා දී තිබේ.
බෞද්ධ ජීවිතය ලෞකික ලෝකෝත්තර දෙකින්ම යුක්ත එකකි. බුදුරජාණන් වහන්සේ
තමන් ලොව පහළ වීම ලෝකෝත්තර මග පෙන්වා දීම ප්‍රමුඛස්ථාන කොට ගත්තක් වුවද
ලෞකික ජීවිතය සාර්ථක කර ගැනීම සඳහා උන්වහන්සේ දුන් උවදෙස් මෙපණයිද කිව
නොහැකි තරම් ය. මෙලොව ජීවිත සාර්ථක කර ගැනීම තුළින්ම ලෞකික ලෝකෝත්තර
දියුණුව ඇති කර ගත යුතු බව බුද්ධ ධර්මය අනුව කිව හැකි ය. එහෙයින්ම
ධර්මය සන්දිට්ඨික, අකාලික, පච්චත්තං වෙදිතබ්බ යන ගුණයන්ගෙන් අනූන ය.
තමන්ගේ ප්‍රගතිය, දියුණුව උදෙසා කෙනෙකු තුළ තිබිය යුතු විවිධ ගුණ 15 ක්
කරණීය මෙත්ත සූත්‍රයෙහි දක්වා ඇත්තේ ය. ඒවා සුන්දර ජීවිතයකටත් ලෞකික
ලෝකෝත්තර දියුණුව සඳහාත් උපකාර වන බව පෙනේ. මේ ගුණ අතර මුල්ම ගුණය නම්
‘සක්කෝ’ ගුණයයි. සක්කෝ යනු මට පිළිවන්, බැරිකමක් නැහැ යන්නයි.
විමුක්තිය ලබනු කැමැති අය විසින් මේ ගුණය අනිවාර්යෙන්ම ඇති කරගත යුතු
ය.
සිද්ධාර්ථ තාපසයන් වහන්සේ එදා ඇසළ පුණු පොහෝ දින අනෝමා ගංතෙරදී
පැවිදිව, අනතුරුව තමන් බලාපොරොත්තු වන විමුක්තිය ළඟා කර ගැනීමට උපදෙස්
ලබා ගැනීම සඳහා ආලාර කාලාම, උද්දකරාම පුත්ත යන ශාස්තෘවරුන් දෙදෙනාම ළඟ
වාසය කළහ. එම ශාස්තෘවරුන් තමන් දත් දැනුම් ප්‍රමාණය ප්‍රකාශ කළ පසු
සිද්ධාර්ථ තාපයන් වහන්සේ කල්පනා කළේ න ආලාරස්සේව කාලාමස්ස අත්ථි
සද්ධාමයිහම්පි අත්ථි සද්ධා ආදී වශයෙන් ආලාර කාලාම ශාස්තෘවරයාට පමණක්
නොව මට ද සද්ධා ,විරිය, සති, සමාධි, පඤ්ඤා ඇත. එහෙයින් ඒ ශාස්තෘවරුන්
ලත් සමාධිය ලබන්නට මට ද පිළිවන. මම ද දක්ෂයෙක්මි යනුවෙනි. එසේ කල්පනා
කොට “සක්කෝ’ ගුණයෙන් පිරිපුන් නිසාම එම ශාස්තෘවරුන් උපදවාගෙන තිබූ අෂ්ට
සමාපත්තින් නොබෝ කලෙකින්ම උන්වහන්සේට ද උපදවා ගන්නට හැකි විණි.
පුරාණයේ ජීවනෝපාය 4 ක් තිබිණි. එනම් 1. ගොවිතැන 2. ගව පාලනය 3. වෙළෙඳාම
4. රාජ්‍ය සේවයයි. මේ හැම ක්‍රමයෙන්ම යම් ප්‍රගතියක් දියුණුවක් ලබන්නට
නම් ඒ පිළිබඳ මනා හැකියාවක් තිබිය යුතුමය. අනලස් විය යුතුමය. තමන්
බලාපොරොත්තු වන පරිදි දියුණුවක් ලබන්නට හැකි වන්නේ එවිටය. ව්‍යග්ඝපජ්ජ
සූත්‍රයෙන් පැහැදිලි කෙරෙන කරුණු පිළිබඳ හැකියාව තිබීම මෙලොව මෙන්ම
පලොව දියුණුවට ද අත්‍යවශ්‍ය වේ. උට්ඨාන සම්පදා – උත්සාහය ආරක්ඛ සම්පදා
– උත්සාහයෙන් උපයා ගත් දෙය රැක ගැනීම සමජීවිකතා - ආදායමට සරිලන වියදම්
ක්‍රමයක් සකසා ගැනීම, කල්‍යාණ මිත්තතා - කල්‍යාණ මිත්‍ර සම්පත්තිය
තමන්ගේ අගුණ දුරු කර ගුණ නුවණ ආධ්‍යාත්මික බාහිර දියුණුවට උපකාර කරන
යහපත් මිත්‍රයන් සිටීම, සද්ධා සම්පදා - ශ්‍රද්ධා සම්පත්තිය, තෙරුවන්
කෙරෙහි ඇති පිරිසුදු ඇදහීම මෙන්ම ආත්ම විශ්වාසය ඇති කර ගැනීමේ හැකියාව
මෙලොව පරලොව දියුණුවට තිබිය යුතු මය. එමෙන්ම සීල සම්පදා කය, වචනය සංවර
කිරීමේ හැකියාව, කායික දෝෂ වාචසික දෝෂ දුරු කිරීම, වාග සම්පදා – තමන්
උපයන යමක් වේ නම් එය දත්වාච භුත්වාච යනුවෙන් වදාළ පරිදි තමන්ටත්
අනුන්ටත් පරිභෝගය සඳහා යෙදවීමේ හැකියාව හෙවත් පරිත්‍යාගශීලී ස්වභාවය
ප්‍රගතියට උපකාරී වේ. එසේ උපයන දේ බෙදා ගැනීමේ දක්ෂකම කෙනෙකුගේ දිවි මඟ
දියුණුව කරා ගෙන යාමට උපකාර වේ. පඤ්ඤා සම්පදා – කටයුතු කිරීමේ දී
නුවණින් විමසා බලා කටයුතු කිරීමේ හැකියාව දක්ෂකම මනාව තිබිය යුතු ය.
නුවණත් උත්සාහයත් තිබේ නම් ඉතා සුළු මුදලකින් වුව දියුණු වන්නට පිළිවන්
බව චුල්ල සෙට්ඨි ජාතකයෙන් පෙන්වා දී ඇත. එහෙයින් ප්‍රජාව ලෞකික මෙන්ම
ලෝකෝත්තර දියුණුවට ද අත්‍යවශ්‍ය ම අංගයකි. අංගුත්තර නිකායේ දසක නිපාතයේ
එන නාථකරණසූත්‍රයෙහි එන කරුණු දසය සනාථව විසීමට වුවමනා කරන ඒවා ය. එම
ගුණ ධර්ම වැඩීම තුළින් ලොව ලොව්තුරා දියුණුව ලබන්නට පිළිවන් වේ. ඒ ගුණ
ධර්ම දක්ෂවීම නාථ භාවය ඇති කරන්නකි. මජ්ක්‍ධිම නිකායේ රථ විනීත
සූත්‍රයේ එන විසුද්ධි ධර්ම 7 ලෝකෝත්තර මාර්ගයට නිවන් මඟට යොමු කරවන
ධර්ම 7 කි. ඒ එක් එක් ධර්මයක පිරිපුන් බවත් දක්ෂ බවත් නොලබා අනතුරු
විසුද්ධියක් ඇති කර ගන්නට නොහැකිය. ඒ අනුව ‘සීල විසුද්ධි යාව දෙව චිත්ත
විසුද්ධ කථා’ සීල විසුද්ධිය හුදෙක් චිත්ත විසුද්ධිය සඳහා පමණි. (චිත්ත
විසුද්ධිය (සමාධිය) ලබාගැනීමට සීල විසුද්ධිය, සීලයෙන් පිරිපුන් වීම ඒ
පිළිබඳ හැකියාව අවශ්‍යමය.)
දිට්ඨ විසුද්ධි, කංඛාවිතරණ විසුද්ධි, මග්ගාමග්ගඤාණදස්සන විසුද්ධි,
පටිපදාඤාණදස්සන විසුද්දී, ඤාණදස්සන විසුද්ධි යන අනෙකුත් විසුද්ධි ධර්ම
ද එක් එක් විසුද්ධිය පිළිවෙළින් අනෙක් විසුද්ධීන්ට පාදක වේ. ත ආයතකෙන
අඤ්ඤාපට්බොධො මැඩියා පැන පැන යන්නා සේ පිළිවෙළින් ගොස් නිවන් අවබෝධ කළ
නොහැකිය. සීල පරිභවිතො සමාධි මහප්ඵලා හෝති මහානිසංසෝ සමාධි පරිභවිත
පඤ්ඤා මහප්ඵලා හෝති මහා නිසංසෝ පඤ්ඤා පරිභවිතං චිත්තං සංවදේව අසෙවති
විමුච්චති සීලයෙන් වඩන ලද පුරුදු කරන ලද සමාධිය මහත්ඵල මහානිසංස වේ.
සමාධියෙන් වඩන ලද ප්‍රඥාව මහත්ඵල මහානිසංස වේ. ප්‍රඥාවෙන් වඩන ලද
සිතකාම, භව, දිට්ඨි, අවිජ්ජා යන ආශ්‍රවයන්ගෙන් මනාව මිදී නිවන් අවබෝධ
කෙරෙයි. එබැවින් මේ ත්‍රිශික්ෂා පිළිබඳව හැකියාව දක්ෂකම පිරිපුන් බව
පිළිවෙළින් ඇතිකර ගැනීම නිවන් මඟ සඳහා තිබිය යුතුම ය.
ශ්‍රී ලංකා අමරපුර මහා සංඝ සභාවේ උත්තරීතර මහානායක ධුරන්දරව වැඩ විසූ
අග්ග මහා පණ්ඩිත මඩිහේ පඤ්ඤාසීහ මහා නාහිමියන් විසින් ලියන ලද මෙම
ලිපිය 2001.05.07 වනදා බුදුසරණ පුවත්පතෙහි පළ වු වකි. |
පසෙලාස්වක
අව
අටවක
අමාවක
පුර
අටවක