පුද්ගල සහජීවනය බිඳ වැටීමට මුල් වන
කරුණක් සේ වාද විවාද ඇති වීම පෙන්වාදිය හැකි ය. වර්තමානයේ බොහෝ අය කිසි
හරයක් නොමැති කාරණා පිළිබඳ නිමක් නැති වාද විවාද
කරමින් කාලය ගත කරන අයුරු බහුලව දැකගත හැකිය. එහිදී ඔවුහු තමන්ගේ වටිනා
කාලය විනාශ කර ගැනීමත්, එකිනෙකා අතර පවතින සහජීවනයට බාධා පමුණුවා
ගැනීමත් සිදු කරති.
නමුත් චූලගෝසිංහ සූත්‍රය අපට කියා දෙන්නේ විවාද රහිත බව අප අතර යහපත්
ජීවන
පැවැත්මක් ඇති කරන බවයි. එය පුද්ගලයාට හා සමාජයට යන දෙඅංශයට ම
වැඩදායක වන බවයි. තමන් සමඟ කටයුතු කරන සාමාජිකයන් ඇති තැනක් නැති තැනත්
(හමුවෙහි/ නොහමුවෙහි) ඔවුන් පිළිබඳ
මෛත්‍රියෙන් ක්‍රියා කිරීම (මෙත්තං කාය කම්මං)
මෛත්‍රියෙන් කතා කිරීම (මෙත්තං වචී කම්මං) මෛත්‍රීයෙන් සිතීම (මෙත්තං
මනෝ කම්මං)
අධිකරණ සහ නීති ප්‍රතිසංස්කරණ අමාත්‍යාංශයේ
ප්‍රජා පාදක විශෝධන දෙපාර්තමේන්තුවේ ශාස්ත්‍රපති
උඩුබද්දාවේ අස්සජී හිමි
සෑම සමාජයක් ම නිර්මාණය වීමේ දී පුද්ගලයාට හිමි වන්නේ ඉතා ඉහළ අගයකි.
එසේ වුවත් සමාජ විද්‍යාඥයන් අර්ථ දක්වන ආකාරයට පුද්ගලයන් සිටිය පමණින්
සමාජයක් බිහි නොවේ. ඒ සඳහා පුද්ගලයා ක්‍රියා සහ අන්තර් ක්‍රියා
පැවැත්විය යුතු වේ. මෙම ක්‍රියා සහ අන්තර් ක්‍රියා පැවැත්වීමේ දී
පුද්ගලයා හා අන්‍යයන් අතර ගොඩ නැගෙන සබඳතාව තුළින් සමාජයක අඛණ්ඩ
පැවැත්ම තහවුරු වේ. ඔවුන් අතර ගොඩනැගෙන සම්බන්ධය යහපත් නම් එකී සමාජයේ
සමාජ අනුකලනය ශක්තිමත් වේ. සමාජ ප්‍රගමනය වඩා හොඳින් සිදුවේ. නමුත්
සමාජ සම්බන්ධය ගැටුම් සහිත නම් එකී සමාජයේ සමාජ ඒකාබද්ධතාවය බිඳ වැටේ.
මේ නිසා යහපත් සමාජ පැවැත්මකට පුද්ගල සහජීවනය, එසේ නැතිනම් එකිනෙකා අතර
යහපත් ජීවන පැවැත්ම, අත්‍යවශ්‍ය සාධකයක් වේ.
සහජීවනය ඇති කර ගැනීම සඳහා මඟ පෙන්වන ධර්ම කරුණු රාශියක් බුදුන් වහන්සේ
දේශනා කළ සේක. මංගල සිඟාලෝවාද , පරාභව, කරණීය මෙත්ත ආදී සූත්‍ර දේශනා
ගණනාවක මේ කරුණු ගැබ් ව තිබේ. මජ්ක්‍ධිම නිකායේ මහා යමක වග්ගයේ “චූල
ගෝසිංහ “ සූත්‍රයේ ද සහජීවනය ගොඩනගා ගැනීමට අවශ්‍ය වන කාරණා රැසක්
දැකගත හැකිය. එහි දී මූලිකව ම පුද්ගලයන් අතර සහජීවනය ඇති කර ගැනීමට
අවශ්‍ය වන පොදු කාරණා කිහිපයක් දැක ගත හැකිය. ඒවා නම්
01.සමගිව කටයුතු කිරීම (සමග්ගා)
02.සතුටුව කටයුතු කිරීම (සම්මෝදමානා)
03.විවාද රහිතව කටයුතු කිරීම (අවිවාදමානා)
04.වෙන් නොවී කටයුතු කිරීම (ඛීරෝදකී භූතා)
05.පි‍්‍රයශීලීව කටයුතු කිරීම (අඤ්ඤ මඤ්ඤං පිය චක්ඛු සම්පස්සන්නා )
යන කරුණුයි. කවරම හෝ සමාජයක පුද්ගලයන් අතර සහජීවනය ගොඩ නගා ගැනීමට සමගි
බව අතිශය වැදගත් වේ. පුද්ගලයන් සමගි සම්පන්නව සිටින තෙක් ඔවුන් තුළ
යහපත් ජීවන පැවැත්මක් ඇතිකර ගත හැකිය. සමගිය බිඳ වැටීම ගැටුමේ
ආරම්භයයි. එය සහජීවනය විනාශ කර දමයි. එ සේම සහජීවනය ඇති කිරීමට බලපාන
තවත් කාරණයකි. පුද්ගලයන් අතර පවතින සබඳතා සතුටු සිතින් යුතුව පවත්වා
ගැනීම. ඒ තුළින් එකිනෙකා අතර උද්යෝගය වැඩි දියුණු වේ. ප්‍රසන්න බව ඇති
වේ. පුද්ගල සහජීවනය බිඳ වැටීමට මුල් වන කරුණක් සේ වාද විවාද ඇති වීම
පෙන්වාදිය හැකි ය. වර්තමානයේ බොහෝ අය කිසි හරයක් නොමැති කාරණා පිළිබඳ
නිමක් නැති වාද විවාද කරමින් කාලය ගත කරන අයුරු බහුලව දැකගත හැකිය.
එහිදී ඔවුහු තමන්ගේ වටිනා කාලය විනාශ කර ගැනීමත්, එකිනෙකා අතර පවතින
සහජීවනයට බාධා පමුණුවා ගැනීමත් සිදු කරති. නමුත් චූලගෝසිංහ සූත්‍රය අපට
කියා දෙන්නේ විවාද රහිත බව අප අතර යහපත් ජීවන පැවැත්මක් ඇති කරන බවයි.
එය පුද්ගලයාට හා සමාජයට යන දෙඅංශයට ම වැඩදායක වන බවයි.
එසේම බෙදී වෙන් නොවී එකට එක්ව කටයුතු කිරීම ද සහජීවනයේ ප්‍රමුඛ
ලක්ෂණයකි. පුද්ගලයන් අතර විවිධ බෙදීම් නිර්මාණය වූ විට පොදු එක්
අරමුණක් කරා සාර්ථකව ළඟා විය නොහැකිය. ඒ නිසා එකට එක්වීම, එක්ව කටයුතු
කිරීම පුද්ගල පැවැත්ම හා සමාජ පැවැත්ම තහවුරු කරයි. එමෙන් එකිනෙකා
පි‍්‍රයශීලිව ඉතා ප්‍රසන්නව පි‍්‍රය වූ ඇසින් යුක්තව සබඳතා පැවැත්වීමද
සහජීවනය සඳහා හේතු වේ. එහිදී සෑම දෙනාම එකිනෙකා දැකීමට පි‍්‍රය කරති.
එවිට සිදු කරන කාර්ය පවා උනන්දුවකට පි‍්‍රය උපදවන ලෙස කිරීමට හැකියාවක්
ඇතිවේ. සමාජය තුළ සහජීවනය ගොඩනැංවීමේ දී එක් එක් පුද්ගලයා තුළ ඇති
පුද්ගල ආකල්ප ද බලපානු ලැබේ. මේ නිසා සහජීවනය සඳහා පුද්ගල ආකල්ප සකසා
ගත යුතු වන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳවත් චූලගෝසිංහ සූත්‍රයෙහි කරුණු
දැක්වේ. එහිදි මතුකරගත හැකි කාරණා කිහිපයක් ඇත. එනම්,
01. තමා සබඳතා පවත්වන පිරිස තමාට ලාභයක් සේ සිතීම (ලාභා වතමෙ)
මෙහිදී සෑම පුද්ගලයෙක්ම තමාට වටිනා බව, ප්‍රයෝජනවත් බව එක් එක්
පුද්ගලයා සිතයි. එවිට සෑම දෙනා කෙරෙහිම එක්වන් සිතින් කටයුතු කිරීමට
හැකි මානසික මට්ටමක් ඔවුන් තුළ නිර්මාණය වේ. එය සහජීවනය සඳහා හොඳ
පදනමක් ඇති කරයි. ඒ වගේම එක් එක් පුද්ගලයා අනෙක් පුද්ගලයාට කරදරකාරයෙකු
පීඩා ගෙන දෙන්නකු බවට පත් නොවේ. හැම දෙනාටම හැම දෙනාම වටිනා සම්පතක් සේ
සිතයි. එවිට තමා අවට සිටින්නන් ලාභයක් සේ තමාට දැනෙයි.
02 . තමන් සමඟ කටයුතු කරන සාමාජිකයන් ඇති තැනක් නැති තැනත් (හමුවෙහි/
නොහමුවෙහි) ඔවුන් පිළිබඳ
මෛත්‍රියෙන් ක්‍රියා කිරීම (මෙත්තං කාය කම්මං)
මෛත්‍රියෙන් කතා කිරීම (මෙත්තං වචී කම්මං)
මෛත්‍රීයෙන් සිතීම (මෙත්තං මනෝ කම්මං)
මෙහිදී සුවිශේෂ අවධානය යොමු කළ යුතු කාරණයක් වන්නේ සබඳතා පවත්වන
පුද්ගලයා හමුවෙහි හා නොහමුවෙහි ඔවුන් පිළිබඳ ක්‍රියා කිරීම, කථා කිරීම
පමණක් නොව සිතින් සිතීම ද මෛත්‍රියෙන් යුක්තව සිදු කිරීමයි. සමාජයේ
ජීවත් වන බොහෝ අය, අනෙකා ඇති තැන හොඳින් කටයුතු කරන අතර නැති තැන ඊට
පටහැනිය ක්‍රියා කරයි. කෙනකු සම්බන්ධව කතා කිරීමේදී ද ඇති තැන එක්
ආකාරයකිනුත්, නැතිතැන තවත් ආකාරයකිනුත් කථා කරයි. නමුත් එසේ ආකාර දෙකකට
ක්‍රියා කිරීම පුද්ගලයන් අතර පවතින යහ පැහැත්මට බාධා ගෙන දෙයි. මේ නිසා
මනා සහජීවනයක් ගොඩනගා ගැනීමට නම් එක් එක් පුද්ගලයා පිළිබඳව ක්‍රියා
කිරීම, කතා කිරීම පමණක් නොව සිතින් සිතීමත් මෙත් සහගතව කළ යුතු වේ.
03. පොදු ආකල්පයකින් ක්‍රියා කිරීමට සිතීම
එක් එක් පුද්ගලයාගේ ආකල්ප වලින් බැහැර පොදු ආකල්පයකින් කටයුතු කිරීම
සහජීවනය ඇති කරලීමට මං සලසයි. එසේ නොමැතිව එක් එක් පුද්ගලයාගේ ආකල්පය
අනුව යම් කටයුත්තක් සිදු කරන්නට ගිය විට විවිධාකාරයේ අපහසුතාවලට විවිධ
බාධා කිරීම්වලට යටත් වීමට සිදුවනු ඇත. එමෙන්ම පුද්ගලයන් අතර ඇති
යහපැවැත්ම බි¼ඳ වැටීමටද ඉඩකඩ නිර්මාණය වනු ඇත. ඒ නිසා පොදු ආකල්පයකින්
ක්‍රියා කිරීම දිගු කාලීනව යහපත් ප්‍රතිඵල ගෙන දෙනු ලබයි.
04. සිතින් එක්වන්ව ක්‍රියා කිරීමට සිතීම
පුද්ගලයන් ලෙස ශාරීරිකව විවිධතා දැකගත හැකි වුවත් සෑම දෙනකු ම එක්වන්
සිතින් සිතීම පුද්ගල හා සමාජ සහජීවනය ඇති කරයි. පුද්ගලයන් තුළ ඇති
සමඟිය ඉන් ශක්තිමත් කරයි. ඒ නිසා අප සෑම දෙනාම එක්සිතින් ක්‍රියාකළ
යුතුය යන ආකල්පය සෑම පුද්ගලයකුම ඇතිකර ගත යුතුය. එය සහජීවනයේ පදනම
වඩාත් ස්ථාවර කිරීමට මඟ පාදයි. එමනිසා මෙවැනි ආකල්ප සමුදායකින් පුද්ගල
මනස පුරවා ගත් විට එබඳු පුද්ගලයන් අතර ගොඩනැගෙන සහජීවනය වඩාත් තිර වේ.
එවිට එකිනෙකා කටයුතු කරන්නේ පොදු හැඟීමකින් යුතුවය. වගකීමකින් යුතුවය.
සාමුහික බවින් යුතුවය.
මේ නිසා නව සංකල්පනාවලින් යුතුව සහජීවනයට මඟ පාදන ක්‍රියාකාරකම්වල
නිරතවීමෙන් හා බෞද්ධ මඟ පෙන්වීම් සිත්හි දරා ගැනීමෙන් සහ ඒවා අනුගමනය
කිරීමෙන් තමාත්, සමාජයත් වඩාත් යහපත් කිරීමට ක්‍රියාකළ යුතු ය. |
අමාවක
පුර අටවක
පසෙලාස්වක
අව
අටවක