ඉසින්බැස්සගල
පුරාණ රුවන්ගිරි
රජමහා විහාරය
තාරක වික්‍රමසේකර
මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේ මිහින්තලාවට වැඩම කිරීමට පෙර ඒ ආසන්න ගල් පර්වතයකට වැඩම කළ
බවත්, ඉන් පසුව මිහින්තලයට වැඩම කළ බවත් රජරට ජනතාවගේ ජනප්‍රවාද අතර වනවා.
 එසේ මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේ ඇතුළු පිරිස ප්‍රථමයෙන් ඍද්ධි බලයෙන් වැඩම කරන ලද
ස්ථානය, එනම් ඍෂිවරු බසින ලද ස්ථානය “ඍෂීන් බැස්ස ගල” ලෙස හඳුන්වා තිබෙනවා. පසු කලක
දී “ඍෂීන් බැස්ස ගල” වෙනුවට “ඉසිවරුන් බැස්ස ගල” ලෙසත්, එය ව්‍යවහාරයේ දී
“ඉසින්බැස්සගල” බවට පත්ව ඇති බවත් විශ්වාස කෙරෙනවා.
කොළඹ - සිට යාපනය දක්වා දිවෙන ප්‍රධාන මාර්ගයේ මැදවච්චිය පසු කර කිලෝමීටර් තුනක්
පමණ ගිය විට මේ ඓතිහාසික පුද බිමට ළඟා විය හැකියි. යාපනය බලා යද්දී මහා මාර්ගය
අද්දරම දකුණු පසින් ගල් පර්වතය ආරම්භ වනවා. එතැන් සිට විනාඩි 15ක් 20ක් වැනි කාලයක
දී පර්වතය තරණය කළ හැකියි. එසේම මාර්ගයෙන් මීටර් 300ක් පමණ දුරින් පිහිටි
ඉසින්බැස්සගල රජමහා විහාරයට ගොස් එතැන් සිට ද පර්වතයට නැඟිය හැකියි. එහෙත් එහිදී
පෙරට වඩා දුරක් පර්වතය තරණය කළ යුතු වෙනවා. වයෝවෘද්ධ අයට නම් ඒ ප්‍රදේශයෙන් ගමන්
කිරීම අපහසු වන අතර. පර්වතය මුදුනට යාමට ගත වන වේලාව ද විනාඩි 30කට ආසන්න වනවා.
එහෙත් එම පෙදෙසින් පර්වත තරණය සිත් ගන්නා සුළු දර්ශනවලින් යුක්ත වනවා.
|
විහාරාධිපති
ආචාර්ය කඩවත්ගම පියරතන නාහිමි |
කඳු මුදුනට රජරට වෙල්යායන් මනරම් ව දැකගැන්මට හැකි අතර ඈතින් අනුරාධපුරයේ රුවන්වැලි
මහ සෑය දිස්වන අතර, මිහින්තලා මහා සෑය ද මැනවින් දැක ගන්නට හැකි වනවා. උතුරු දෙසට
දිවෙන මහ වනය අනෙක් පසින් දිස්වනවා.
මැදවච්චිය සිට ශ්‍රී පුර දක්වා දිවෙන මාර්ගයේ ගමන් කරන්නකුට නම් කිලෝමීටර් 6ක් 7ක්
පමණ යනතුරු අලංකාර ලෙසින් ගල්තලාව මත ඉදිකර ඇති චෛත්‍යය රාජයාණන් වහන්සේ දැක ගන්නට
පුළුවන. ඉසින්බැස්සගල පුරාණ රුවන්ගිරි රජමහා විහාරය නමින් හැඳීන්වෙන මේ පුදබිම
ඓතිහාසික වශයෙන් ඉතා වැදගත් පූජනීය ස්ථානයක් ලෙස හැඳීන්වෙනවා.
අතීතයෙහි ද්‍රවිඩ භාෂාවෙන් මෙය හඳුන්වා ඇත්තේ “ තපසිමලෙයි” යනුවෙන්. එහි අර්ථය
වන්නේ තාපසයන් වැඩසිටි ස්ථානය යන්නයි. මේ ස්ථානය පූජනීය ස්ථානයක් ලෙස ගොඩනඟා ඇත්තේ
දේවානම්පියතිස්ස රජතුමා විසින් බව ද කියයි. ක්‍රි.පු. 236 දී පමණ එය ඉදි කර ඇති බවට
ඓතිහාසික සාක්ෂි පෙන්වා දෙනවා.
ඉසින්බැස්සගල විහාරයෙන් කලකට පෙර හමු වූ සෙල්ලිපියක සඳහන් වන ආකාරයට “අසියක” මහ
වෙහෙර හෙවත් ඉසික මහා වෙහෙර (ක්‍රි.ව. 2 සහ 4 වැනි සියවස් වල ) නමින් හඳුන්වා
තිබෙනවා. අසිය යන පදය පැරණි සිංහල භාෂාවේ සෘෂි යන පදයට සමාන තේරුමකින් සෙල්ලිපිවල
යොදා තිබෙනවා. අසියකර යන්න සෘෂීන් විසූ විහාරය ලෙස යොදා ගන්නට ඇති බවයි පුරාවිද්‍යා
මතය වන්නේ. නාගදාඨික සහ සුමන ගෝසක නම් දෙදෙනකු විසින් රහතුන් වහන්සේලාට වාසය කිරීමට
මෙහි ආරාමයක් ඉදිකර පූජා කළ බව ද සඳහන් වනවා. එසේම ආසන්නයේ පිහිටි සුනෙර මහ වැවෙන්
ජලය ලබා ගන්නා අය ඒ සඳහා විහාරස්ථානයට බද්දක් ගෙවිය යුතු බව ද එම සෙල් ලිපියේ සඳහන්
වනවා. එම සෙල්ලිපිය මීට අවුරුදු 1700කට පමණ ඉහත කරවන ලද්දක් බව එහි තිබෙන අක්ෂර
අනුව වටහා ගත හැකි බවයි මහාචාර්ය රාජ්සෝමදේවයන් පවසන්නේ. කෙසේ වුවත්
දේවානම්පියතිස්ස රජු සමයේ පුදබිමක් වුව ද රාජධානි මාරුවීමත් සමඟ එය කාලයේ
වැලිතලාවෙන් වැසී ගොස් තිබෙනවා.
|
මෑතදී සොයාගත් සම්මුඛ චෛත්‍යය |
කඳු පර්වතයේ විහාරස්ථානය දෙසින් ඉහළට ගමන් කිරීමේ දී මෑතකාලීන ව ඉදිකළ ඉදිකිරීම්
කිහිපයක් දක්නට ලැබෙන අතර, පර්වතයේ වම් පසට වන්නට බෝධිය පිහිටා තිබෙනවා. චෛත්‍ය
රාජයාණන් වහන්සේ ඉදිකර ඇත්තේ පර්වතය මුදුණේය. නාග ගල සහ සිරිපතුල ගල දක්නට ඇත්තේ
චෛත්‍යයේ පසෙකට වන්නට යි.
ඉසින්බැස්සගල ඓතිහාසික වටිනාකම කියෑපෑම සඳහා වර්තමානයේ ඉතිරිව ඇති වටිනාම සාධක
වන්නේ මේ නාග ගල සහ සිරිපතුල් ගල ය. ඇත්තෙන්ම සිරිපතුල ගල් කිහිපයක්ම දක්නට ලැබෙතත්
එයින් එක් සිරිපතුල ගලකට ප්‍රමුඛස්ථානයක් ලබා දී තිබෙනවා. නාග ගල, සිරිපතුල ගල යනු
යුග දෙකක මිනිසුන් වන්දනාමාන සඳහා යොදාගත් ස්මාරක වීම ද සුවිශේෂ කරුණක්. ඉතිහාසඥයන්
පවසන අන්දමට නාග ගල වන්දනාව සඳහා යොදාගෙන ඇත්තේ බුදුදහම මෙරටට පැමිණීමට පෙර වන අතර,
සිරිපතුල වන්දනා කිරීම බුදුදහම මෙරටට පැමිණීමෙන් පසු ඇතිවූවක් බවයි පැවසෙන්නේ. එය
බහුලව ප්‍රචලිත වී ඇත්තේ පිළිම නෙළීම ආරම්භයට පෙර වන අතර, මේ වන විට කඳු පර්වතය
පාමුල පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් සොයා ගෙන ඇති ‘සම්මුඛ චෛත්‍යය‘ ද ඓතිහාසිකත්වය
තවත් වැඩි කරයි.
මෙහි දක්නට ඇති පුරාවිද්‍යාත්මක නටබුන් අතර ශිලා පර්වත මස්තකයෙහි පිහිටි ඉපැරැණි
චෛත්‍ය රාජයාණන් වහන්සේත්, ඓතිහාසික ගල්ලෙන හෙවත් අරහත් ගුහාවත් අතීතයේ වැඩසිටි
රහතුන් වහන්සේලා පරිහරණය කළ ස්වභාවික ගල් පොකුණු 9ක් ද මුල් තැනක් ගන්නවා.
ගිරිචේතිය හෙවත් කඳු මුදුණේ තිබූ චෛත්‍යය වන්දනා කිරීමට ගල උඩට විහිදී ගිය පුරාණ
ශෛලමය පියගැට පෙළක් ද දැකගැන්මට හැකියි. ගල් පොකුණු රැසක් ද ගල් පර්වතය තරණය කිරීමේ
දී දැක ගත හැකි අතර, අති විශාල වෘක්ෂයක් ද තරණයේ දී දැක ගන්නට පුළුවන්.
ඇතැම් කාලයන්හි දී අලි රංචු පිටින් විහාරස්ථානයට පැමිණෙති. ගල් පර්වතය මස්තකයට ගිය
විට දැනෙන සිසිලස මෙන්ම අවට කිලෝමීටර් ගණනාවක් දුරට දැක ගැන්මට ලැබෙන සොබා
සෞන්දර්යය ඉතා වටනේ ය. ගල් පර්වතය මස්තකයෙහි පසුගිය දශක කිහිපයකට පෙර ස්ථාපිත කළ
මිහිඳු මා හිමියන් වැඩම කළ බව දැක්වෙන අලංකාර පුවරුවක් ද දක්නට ඇත.
පසුගිය සියවසක පමණ කාලයක ඉතිහාසය දිග හැරගත් විට පෙනී යන්නේ හැරමිටිගලේ සෝනුත්තර
තෙරුන් වහන්සේ මෙම විහාරස්ථානයේ විහාරාධිපතින් වහන්සේ වශයෙන් කටයුතු කළ බවත්,
උන්වහන්සේගේ ඇවෑමෙන් තඹගල්ලේ සුමනසාර තෙරුන්වහන්සේ ද උන් වහන්සේගෙන් පසුව සර්වභෞම
මහකුඹුක්ගොල්ලෑවේ ශ්‍රී සෝභිතාභිධාන මහා ස්වාමින් වහන්සේ විහාරාධිපතිත්වය දරා ඇති
බවයි.
වර්තමාන විහාරාධිපතින් වහන්සේ අනුරාධපුර භික්ෂු විශ්ව විද්‍යාලයේ රාජකීය පණ්ඩිත
දර්ශන විශාරද ආචාර්ය කඩවත්ගම පියරතන නාහිමිපාණන් වහන්සේ යි. උන් වහන්සේ මෙහි
ඓතිහාසිකත්වය රැකගෙන විහාරයේ දියුණුවට කටයුතු කරමින් සිටිනවා. |
අව
අටවක
අමාවක
පුර
අටවක
පසළොස්වක
