|
‘බුදු දහමෙහි අපාය සංකල්පය’ ලිපි මාලා අංක – 15 දවාලට ප්‍රේතයා
රාත්‍රියට
දෙවියෙක් වෙයි
 ශාස්ත්‍රපති
රාජකීය පණ්ඩිත
මහරැඹෑවැවේ පාලිත හිමි
උඳුවප් අමාවක පොහෝ දිනයේ අපගේ අවධානය යොමු වූයේ බුදුදහමෙහි අපාය සංකල්පය ලිපි
පෙළෙහි පේ‍්‍රත අපාය පිළිබඳ විස්තර කිරීමේදී පේතවත්ථුවේ සඳහන් මහාපේසකාර පේතවත්ථුව
හා උක්වනයේ උපන් පේ‍්‍රතයා පිළිබඳ කතා ප්රවෘත්ති විමසා බැලීමටයි.
අද අපගේ අවධානය යොමුවන්නේ පේතවත්ථුවේ සඳහන් තවත් කතා ප්රවෘත්ති කිහිපයක් විමසා
බැලීමටයි.
මිගලුද්දක පේතවත්ථුව
රජගහ නුවර එක්තරා වැද්දෙක් රෑ දවල් දෙකෙහිම මුවන් විද බැඳ මරා ජීවිකාව ගෙන ගියේය.
ඔහුට මිත්‍ර වූ එක් උපාසකයෙක් සිටියේය. මේ උපාසකයා තම මිතුරා පාපයෙන් වළක්වා ගැනීමට
කෙතරම් උත්සාහ කළ ද සම්පූර්ණයෙන් පාපයෙන් වළක්වා ගැනීමට නොහැකි තැන රාත්‍රී කාලයේ
සතුන් මැරීමෙන් වළක්වා රාත්‍රී කාලයෙහි පාපයෙන් වළක්වා පින් දහමෙහි ඉතා අමාරුවෙන්
යෙදවීමට හැකිවිය. මේ නිසා මේ වැද්දා රාත්‍රී කාලයේ සතුන් මැරීමෙන් වැළකී දවල් කාලයේ
පමණක් සතුන් මැරීම සිදුකරගෙන ගියේය. පසු කලක ඔහු මිය ගොස් විමාන පේත්‍රයෙක්ව ඉපදී
දවල් කාලයේ මහත් දුක් විඳිමින් හා රාත්‍රි කාලයේ දිව්‍යමය පඤ්චකාම සම්පත් විඳිමින්
කල් ගත කරයි.
දිනක් ඔහු මෙසේ දහවල් කාලයේ අපමණ දුක් විඳිමින් රාත්‍රි කාලයේ දිව්‍යමය සම්පත්
විඳීම දුටු නාරද තෙරණුවෝ ඔහුගෙන් ඒ සඳහා හේතු කාරණා මෙසේ විමසීය.
නරනාරිපුරක්ඛතො යුවා, රජනීයෙහි කාමගුණෙහි සොහසි
දිවසං අනුහොසි කාරණං කිමකාසි පුරිමාය ජාතියා ‘ති
දිව්‍ය පුත්‍රයන් හා දෙවි දූවරුන් විසින් පිරිවරන ලදුව තරුණ වූ ඔබ රාත්‍රි කාලයේ
සිත්කලු වූ කාම ගුණයන්ගෙන් යුක්තව සම්පත් විඳියි. දහවල් කාලයේ නොයෙක් දුක් කම්කටොළු
අනුභව කරයි. මේ සඳහා ඔබ පෙර කළ කවර කර්මයක් බලපෑවේද
 එයට පිළිතුරු වශයෙන් එම විමාන පේ‍්‍රතයා නාරද හිමියන්ට මෙසේ පවසයි. මම රම්‍ය වූ
සිත් අලවන්නා වූ රජගහනුවර පෙර ආත්මයේ අත්වල ලේ වැකුණු දරුණු වැද්දෙක්ව මුවන් මැරීම
සිදු කළෙමි. එහි දී මම ඉතා දරුණු ලෙස සතුන්ට වධ හිංසා දී ඉතා නපුරු සිතින්
හැසුරුණෙමු. මෙසේ වු මට සහාය වූ හිතැති එක්තරා උපාසකයෙක් මා කෙරෙහි අනුකම්පාවෙන් මා
පවින් වැළැක්වීම පිණිස නැවත නැවත උත්සාහ කළේය.
සහෝදරයා ළාමක අකුසල් කර්ම නොකරව, දුගතියට නොයව, පරලොව දී සැප විඳීමට නම් ප්‍රාණඝාත
අකුශල කර්මයෙන් වෙන්වන්න යනුවෙනි.
අහං රාජගහෙ රම්මේ, රමණියෙ ගිරිබ්බජෙ,
මිගලුද්දො පුරේ ආසිං ලොහිතපාණි දාරුණො
අවිරොධකරෙසු පාණිසු, පුථුසත්තෙසු පදුට්ඨමානසො
විචරිං අතිදාරුණො සදා පරහිංසාය රතො අසඤ්ඤතො
තස්ස මෙ සහායො සුහදයො සද්ධො, ආසි උපාසකො
සොපි මං අනුකම්පන්තො, නිවාරෙසි පුනප්පුනං
මෙසේ වූ පරලොව සැප කැමති වූ අනුකම්පක වූ ඔහුගේ වචනය අසා නුවණ නැති බොහෝ කලක් පවෙහි
ඇලුණා වු මම ඔහුගේ වූ අනුශාසනාව නොපිලිපැද්දෙමි. ගුණයහපත් වූ උපාසක තෙමේ නැවත
නැවතත් මා වෙත දයාවෙන් මා සුචරිතයෙහි පිහිටුවීමට උත්සාහ කළේය. දහවල් කාලයේ සතුරන්
මරන්නේ නම් රාත්‍රී කාලයේවත් සතුන් මැරීමෙන් වළකින ලෙස මට පැවසීය. ඒ අනුව මම දහවල්
කාලයේ සතුන් මරා රාත්‍රි කාලයේ සංවර වූයේ පින්දහම්වල යෙදුණේය.
ඒ අනුව මම රාත්‍රී කාලයේ ප්‍රාණඝාතයෙන් වැළකී පින්දහම්වල යෙදුණු බැවින් රාත්‍රියෙහි
පංචකාමයෙන් යුක්ත වු කාම සම්පත් අනුභව කරමි. දහවල් කාලයේ සතුන් කෙරෙහි දරුණු වූ
සිතින් ප්‍රාණඝාතය කළ බැවින් දහවල් කාලයේ දුගතිගාමීව දුක් විඳිමි. ඒ අනුව මම
රාත්‍රි කාලයේ දිව්‍ය සම්පත් විඳින අතර දහවල් කාලයේ බද්ධ වෛර ඇත්තවුන් මෙන්
හාත්පසින්ම සුනඛයෝ සපා කෑමට එළවාගෙන එති. යනුවෙන් සියලු ප්‍රවෘත්තීන් නාරද හිමියන්ට
සැලකළේය.
* * *
බොරු කියුවෙක් පේ‍්‍රතයෙක් වෙයි
එක් කලක බිම්බිසාර මහරජතුමා මාසයකට සය දිනක් පෙහෙවස් සමාදන් වෙයි. රජුගේ මේ
ක්‍රියාවෙන් රජුගේ සමීපතයන් ද රටවැසියන් ද බොහෝ දෙනෙක් පෙහෙවස් සමාදන් වෙති. රජතුමා
තමා ළඟට පැමිණෙන පිරිසගෙන් ඒ අය පෙහෙවස් සමාදන් වූයේ දැයි විමසීය. දිනක් රජු තමා
සමීපයට පැමිණි අධිකරණ නායකයාගෙන් ඔහු පෙහෙවස් සමාදන් වූයේ දැයි විමසීය. ඔහු කේලම්
කියන අල්ලස් ගන්නා වූ කෛරාටිකයෙකි. කිසිදා පෙහෙවස් සමාදන් නොවූ ඔහු රජුගේ හිත
ගැනීමේ අදහසින් තමා පෙහෙවස් සමාදන් වුයේ යැයි කීය. ඔහු රජු හමුවීමෙන් පසු යන ගමනේදී
ඔහුගේ මිතුරෙක් ඇත්තටම ඔහු පෙහෙවස් සමාදන් වූයේ දැයි විමසීය. එවිට ඔහු පැවසුවේ තමා
පෙහෙවස් සමාදන් නොවූ බවත් රජු ඉදිරියේ රජුට ඇති වූ බිය නිසා එසේ පැවසු බවයි. එවිට
ඔහුගේ මිතුරා එසේ බොරුකීම මහත් පාපයක් බව පවසා ඔහුට අර්ධ උපෝෂථය සමාදන් වන ලෙස
පැවසීය. ඔහු ද තම නිවසට පැමිණ මුහුණ කට සෝදා ආහාර ද නොගෙන අර්ධ උපෝසථය සමාදන්
වූයේය. එදින රාත්‍රියේ ම ඇති වු උදර රෝගයකින් ඔහු කලුරිය කොට පර්වත කුහරයක විමාන
ප්‍රේතයෙක්ව උපන්නේය. ඔහු එක් රැයක් පමණක් වුවද අර්ධ උපෝෂථය සමාදන්වීමේ බල
මහිමයෙන් දිව්‍ය විමානයක් ලැබීය. දිව්‍යාංගනාවන් දහසක් පිරිවර වූහ. දිව්‍ය පඤ්චකාම
සම්පත් ලැබීය. එහෙත් පෙර අත් බවෙහි ඔහු අධිකරණ නායකයා වශයෙන් වඤ්චනික ලෙස විනිශ්චය
කිරීමේ විපාක වශයෙන් හා පිසුණු බස් කීමේ විපාක වශයෙන්ද තමාගේ ශරීරයේ මස් තමන්ම
කඩාගෙන කයි.
දිනක් ගිජුකුළු පව්වෙන් බසින්නා වූ නාරද තෙරුන් වහන්සේ මේ විමාන පේ‍්‍රතයා දැක
ඔහුගෙන් මෙසේ විමසයි. දිව්‍යමය මල් දරන්නා වූ හිස් වෙළුම් ඇති බාහු වළලු ඇති ඔබගේ
ශරීරයේ සඳුන් ගල්වන ලද්දේය. මුවෙහි වර්ණය ප්‍රසන්නය. ළහිරු වර්ණයෙන් බබළයි. ඔබට අත්
පා මෙහෙවරට වෙන් වූ දස දහසක් පරිචාරිකාවෝ වෙති. ඔබගේ ශරීරය අලංකාර වු පළඳනාවන්ගෙන්
හොබනේය. හිසෙහි ස්වර්ණමය මුදුන් මල්කඩ ඇත්තේය. අන් අය ලොමු දැහැගන්වන සුළු මහානුභාව
ඇත්තේය. එහෙත් ඔබ තමන්ගේ අතින් තමන්ගේම මස් කඩාගෙන බුදියි. මේ කවර අකුශල කර්මයක
විපාකයක්ද
ස්වාමීනි, මම මිනිස් ලොව දී මුසාවාදයෙන් හිස් වචනවලින් කපටි බවින් හා වඤ්චාවෙන් ද
තමන්ට අයත් රාජකාරි කටයුතු වලදී අවැඩ පිණිස හැසුරුණෙමි. එහි දී මම පිරිස් මැදට ගොස්
ඇත්ත කිවයුතු තැන න්‍යාය යුක්ති ධර්මය හැර දමා අධර්මය අනුව පැවතියේය. ස්වාමීනි, යම්
සේ මම අද මාගේ ශරීරයේ මස් කන්නේද එසේම යුක්තිය අයුක්තිය කරමින් වැඩ කරන අයට මෙය
සිදුවන්නේය.
අත්තනොහං අනත්ථාය, ජීවලොකෙ අචාරිසං
පෙසුඤ්ඤමුසාවාදෙන, නිකතිවඤ්චනාය ච,
තත්ථාහං පරිසංගන්ත්වා, සච්චකාලෙ උපට්ඨිතෙ
අත්ථං ධම්මං නිරාකත්වා අධම්මමනුවත්තිසං
එවං සො ඛාදත්තානං, යො හොති පිට්ඨිමංසිකො
යථාහං අජ්ජ ඛාදාමි පිට්ඨිමංසානි අත්තනො
ස්වාමීනි, මා උපමාවට ගෙන අන් අයට මේ ධර්මය පහදා දෙන්න. යමෙක් පිසුණු බස් හා බොරු
කියන්නේද එමෙන්ම සත්‍යය අසත්‍යය ලෙසත්, අසත්‍යය සත්‍යය ලෙසත් හොවා දක්වන්නේද ඒ අය
එයින් මුදවන්න. යහපතෙහි යොදවන්න යනුවෙන් ඒ විමාන පේ‍්‍රතයා නාරද තෙරුන්ගෙන් අයැද
සිටියේය.
මතු සම්බන්ධයි
|
පුර
අටවක
පසෙලාස්වක
අව
අටවක
අමාවක