|
 ශ්‍රී කළ්‍යාණි යෝගාශ්‍රම සංස්ථාවේ
ප්‍රධාන අනුශාසක
මහා කම්මට්ඨානාචාර්ය
මහෝපාධ්‍යාය
නාඋයනේ අරියධම්ම
අනු නා හිමි
“තං ඛොපන ධම්ම චක්කං අප්පති වත්තියං සමණෙන වා බ්‍රාහ්මණෙන වා දෙවෙන වා
මාරෙන වා බ්‍රහ්මුණා වා කෙනෙචි වා ලොකස්මින්ති ධම්ම චක්කං”
මේ චතුරාර්ය සත්‍ය ධර්මය කිසිම දෙවි කෙනෙකුටවත් මාරයෙකුටවත්
බ්‍රහ්මණයෙකුටවත් වෙන කිසිම ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්ම ආදි කෙනෙකුටවත් පවත්වන්නට
බැරි අති උත්තරීතර ධර්ම දේශනාවක් බැවින් මීට ධර්ම චක්‍රය කියනවා කියන
අර්ථය පටිසම්භිදා මග්ග පාලියේ ධර්ම සේනාධිපති සාරිපුත්‍ර මහ රහතන්
වහන්සේ පහදා වදාළා.
සිද්ධාර්ථ ගෞතම නමින් ලොව පහළව 29 වන අවුරුද්දේදී අභිනිෂ්ක්‍රමණයකොට
සාවුරුද්දක් දුෂ්කර ක්‍රියාකොට බෝධි මූලය අරා වැඩහිඳගෙන මධ්‍යම
ප්‍රතිපදාව සොයාගෙන පරෝපදේශ රහිතව ස්වයං භුඥානයෙන් චතුරාර්ය සත්‍යය
අවබෝධ කර ගැනීම වශයෙන් සතර මඟ සතර ඵලයට පත්වීමෙන් සිද්ධ කර ගත්තාවූ
ධර්මාවබෝධයට ප්‍රතිවේධ ධම්ම චක්ක කියලා කියනවා. ඒ මාගේ සර්වඥයන් වහන්සේ
ප්‍රතිවේධ ධර්ම චක්‍රයෙන් අග්‍රයි. ශ්‍රේෂ්ඨයි. උත්තමයි. උන්වහන්සේ අපට
සරණයි. පිහිටයි. උන්වහන්සේගේ ප්‍රතිවේධ ධර්ම චක්‍රානුභාව බලයෙන් අපටත්
ධර්මය ප්‍රතිවේධ වේවා කියලා අපි ප්‍රාර්ථනා කරමු.
දේශනා ධර්ම චක්‍රය කියලා කියන්නේ තමන් වහන්සේ ප්‍රතිවේධ කර ගත්තාවූ
උත්තරීතර චතුරාර්ය සත්‍ය ධර්මය බුදු බවට පත්වෙලා දෙමසක් පිරෙන ඇසළ පුණු
පසළොස්වක පොහෝ දවසක අඤ්ඤා කොණ්ඩඤ්ඤ ස්වාමින් වහන්සේ ප්‍රමුඛ පංච වර්ගීය
ස්වාමීන් වහන්සේලා ඇතුළු දස දහසක් සක්වළ දෙවි බඹුන්ට ඇසෙන ලෙස එකවිටම
දේශනා ධර්ම චක්‍රය කියලා එයිනුත් දේශනා ධර්ම චක්‍රය තමන් වහන්සේ අඤ්ඤා
කොණ්ඩඤ්ඤ ස්වාමින් වහන්සේට සෝවාන් මාර්ගය ලැබෙන්නට මත්තෙන් කළ දේශනාව
ධර්ම චක්‍රය උපදවමින් දේශනා කළ අවස්ථාවක් සෝවාන් ඵලයට පත්වෙන කොට
උන්වහන්සේ ධර්ම චක්‍රය අනුන්ගේ සිතේ උපදවා දේශනා නිමාවට පත්කළ
අවස්ථාවක්.
මේ විදියට ප්‍රතිවේධ ධර්ම චක්‍රය දේශනා ධර්ම චක්‍රය කියන දෙයාකාරවම
චතුරාර්ය සත්‍යයට කියනවා ධර්ම චක්‍රය කියලා. ඒ මේ ධර්ම චක්‍රය
පවත්වන්නට කිසිම දෙවියෙකුට බ්‍රහ්මයෙකුට ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණ ආදි
කෙනෙකුටවත් නොහැකිවු තථාගත සර්වඥ සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ නමකට
පමණක්ම සාධාරණ වන්නාවූ අති උත්තරිතර දේශනාවක් බැවින් ඒකට අනුත්තර ධර්ම
චක්‍රය කියලා කියනවා. ඒ මේ අනුත්තර ධර්ම චක්‍රය තමයි ඒ දම්සක් පැවතුම්
සූත්‍රයේ සඳහන් වන්නේ.
ඒ සර්වඥයන් වහන්සේගේ සෑම පැවැත්මක්ම තමන් වහන්සේ අවබෝධ කර
ගත්හ.චතුරාර්ය සත්‍යය අන්‍යයන්ට අවබෝධ කරවීම සඳහා පවත්වා වදාළ බැවින් ඒ
සර්වඥයන් වහන්සේගේ ජීවිත සම්පත්තියම මුළු ලෝකයටම ධර්ම චක්‍රයක් වෙනවා.
එසේම වේවා කියලා අප ප්‍රාර්ථනා කරනවා. ඊළඟට අපි සලකා බලන්ට ඕන මේ ධර්ම
චක්‍රය අපේ ජීවිතයට අපි කොහොමද එකතු කරගන්නේ කියලා. දැන් මේ පින්වත්
විශාල පිරිසක් අෂ්ඨාංග සීලයක පිහිටා මේ සීල භාවනා කරන්නේ ධර්ම චක්‍රයට
එකතු වීමක්.
ඒ වගේම අපගේ සන්තානවල දැන් බුදුගුණ වලින් පිරි තියෙනවා. දහම් ගුණවලින්,
සඟ ගුණවලින් අපේ සිත් පිරිලා තියෙනවා. මේ මොහොතේ අපි සැම දෙනාම
කරුණාවෙන් පිරිලා ඉන්නවා. මෛත්‍රියෙන් පිරිලා ඉන්නවා. මුදිතාවෙන්
උපේක්ෂාවෙන් පිරිලා ඉන්නවා. සොමනස්ස සහගත කුසල් සිතින් අපි පිරිලා.
ඥානසම්ප්‍රයුක්ත අසංඛාරික කුසල් සිත්වලින් මේ පින්වතුන් සැම දෙනාම දැන්
පිරිලා ඉතිරිලා බුද්ධාලම්බන පී‍්‍රතියෙන් මේ ඉන්නේ. මේ මොහොතේ
සැමදෙනාගේම සිතේ පින්වතුනි ධර්ම චක්‍රය තියෙනවා. මොනවද මේ චක්‍රය කියලා
අපි සලකා බලන්න ඕන. මේ වෙලාව අපේ සෑම දෙනාගේම සිතේ සම්මා දිට්ඨිය
තිබෙනවා, අපි සෑම දෙනාගේම සිත යොමුවී තියෙන්නේ චතුරාර්ය සත්‍ය ධර්මය
අවබෝධ කර ගන්ට ලැබේවා කියන උතුම් ඤාණ මනසිකාරයෙන්.
මේ වෙලාවෙ අපේ සන්තානයේ සම්මා සංකල්පය තියෙනවා.අපි සැම දෙනාම පතන්නේ
දෙව්ලොව මිනිස්ලොව බඹලොව සතර අපාය තුන් ලෝකය ඉක්මවලා අපට ශාන්ත නිවන්
ලැබේවා කියන නෙක්ඛම්ම ප්‍රාර්ථනාවෙන්. ඒ වගේම අපි නිරන්තරයෙන් දැන්
සැපදායක ඉරියව්වක් මේ පවත්වනවා සේම මුළු ලෝක ධාතුවේ සියලු සත්වයන්ටම මේ
ධර්ම සැපය ලැබේවා කියන මෛත්‍රී මනසිකාරයෙන් අපි ඉන්නේ. ඒ වගේම අපි සැම
දෙනාම දන්නවා අපේ මේ පිළිවෙත් පිරීමෙන් ජරා, මරණ, දුකින් මිදෙනවා
මිදෙනවාමයි.අනික් තුන්ලෝක වාසින්ටත් එසේ මේ ජරා මරණ දුකින් මිදීමට
ලැබේවායි යන කාරුණික ප්‍රාර්ථනාවෙන් දැන් අපි ගත කරන බැවින් මේ මොහොතේ
අප සැම දෙනාම සම්මා සංකල්පනාවෙන් පිරිලා පවතිනවා.
ඒ වගේම අපි දැන් සම්මා වාචා ගුණාංගයෙන් පිහිටලා ඉන්නේ මේ මොහොතේ අපි
මුසාවාදයෙන් පිසුනාවාචයෙන් පරුසාවාචයෙන් සම්පප්‍රලාපයෙන්
සර්වප්‍රකාරයෙන්ම වැළකිලා පමණක් නෙමෙයි, අපි බුදුගුණ ගායනා කරනවා,
පිරිත් සජ්ඣායනා කරනවා. පින්කම් සංවිධානය කරනවා, මේ හැම මොහොතකම අපේ
සන්තානයේ පහළ වන චේතනා සම්මා වාචා, මේ සම්මා වාචා ගුණයෙන් අපි දැන්
පිරිලා ඉතිරිලා ඉන්නේ.
ඒ වගේම අපි සම්මා කම්මන්තයෙන් දැන් පරිපූර්ණ වෙලා ඉන්නවා. අපි
පාණාතිපාතා, අදින්නාදාන, අබ්‍රහ්මචරියා කියන මේ කායික දුසිරිතයෙන්
වැළකිලා මේ මොහොතේ ගත කරනවා. මේ මොහොතේ අපි බුද්ධ වන්දනා කරනවා. අපේ
දෑත ඔසවලා වන්දනා කරනවා. දණ නමා නමස්කාර කොට වන්දනා කරනවා. මල් පූජා
කරනවා. පහන් පූජා කරනවා. ක්ෂීර පායාස බුද්ධ පූජා කරනවා. බෝධි පූජා
කරනවා. වත් පිළිවෙත් කරනවා. මේ හැම කටයුත්තක්ම සඳහා අපි කය වෙහෙසවනවා.
ඒ චේතනා සම්මා කම්මන්තය මේ කියන විරති සම්මා කම්මන්ත චේතනා සම්මා
කම්මන්ත කියන මේ දෙකෙන්ම අප දැන් පිරිලා ඉතිරිලා ඉන්නවා.
ඒ වගේම දැන් අපේ සන්තානවල සම්මා ආජීවය කියන්නේ මේ මොහොතේ අපේ සිතේ
උතුම් ප්‍රසන්න ගතියක් තියෙනවා. මේ කයට කියනවා වෝදාන අපේ සිත
ප්‍රසන්නයි. දැන් මේ වෝදාන ගුණයෙන් යුක්ත නිසා අපි දැහැමෙන් ජීවත්
වෙනවා. මේ සම්මා ආජීවය ඒ වගේම අපේ සිත්වල මේ මොහොතේ සතර ආකාර වීය¸
සම්පත්තියක් පිහිටලා තියෙනවා. නූපන් අකුසල් නූපදිවා යන විරිය
සම්පත්තියෙන් පිහිට ලබා තියෙනවා. ඒ වගේම උපන් අකුසල් ගෙවාලීමේ වීය¸ක්
තියෙනවා. නූපන් කුසල් උපදවා ගැනීමේ වීය¸ තියෙනවා. උපන්න කුසල් වැඩි
දියුණු කර ගැනීමේ වීය¸ තියෙනවා. සතර ආකාර සම්පත් වීය¸යකින් ගත කරන මේ
මොහොතේ අපි සම්මා වායාම මාර්ග අංගයෙහි පිහිටා ජීවත් වෙනවා.
මේ මොහොතේ අපි කය සිහියෙන් හසුරුවනවා. වචනය සිහියෙන් හසුරුවනවා. සිත
සිහියෙන් හසුරුවනවා. මේ මොහොතේ අපි සිහියෙන් ධර්මය සැපයක් වින්දනය
කරනවා. මේ මොහොතේ අපේ ශ්‍රද්ධාව අපේ කරුණාව අපේ මෛත්‍රියත් අපේ ඥාන
මනසිකාරයත් අපට පෙනෙනවා. මේ නිසා අපි මේ මොහොතේ සම්මා සති කියන මාර්ග
අංගයෙන් පිරිලා ඉන්නවා. ඒ වගේම අපේ සිතේ මේ මොහොතේ කාමච්ඡන්දයක් නැහැ.
ව්‍යාපාදයක් නැහැ. ථීනමිද්ධයක් නැහැ. උද්ධච්ච කුක්කුච්චයක් නැහැ.
විචිකිච්චාවක් නැහැ. උප ක්ලේශයක් නැහැ. මේ මොහොතේ අපේ සිත අලෝභ,අදෝෂ.
අමෝහ කුසල මූලයන්ගෙන් පිරිලා
අපේ සිත නිසොල්මනේ තැනක දැල්වූ පහන් දැල්ලක් වගේ බොහෝම ශාන්තව දැන්
තියෙනවා. මේ මොහොතේ තිබෙන සිතේ තිබෙන තැන්පත් කමට කියනවා සම්මා සමාධි
.මේ මාර්ග අංග 8 න් වැඩෙන පිළිවෙතකට යෙදී සිටින මේ මොහොතේ පින්වතුනි!
අපි මේ චතුරාර්ය සත්‍යය අවබෝධ කර ගැනීමට කැප වෙච්ච වෙලාවක්. යොමුකළ
වෙලාවක් ගතකරන බැවින් අපි මේ මොහොතේ ගත කරන්නේ ධම්ම චක්‍රයක් ඇතුළේ
කියලා අප සන්තෝෂ වෙන්න ඕන.
ඉතිරි කොටස අධ් ඇසළ අව අටවක පෝදා ජූලි 08 පෝදා පත්‍රයේ පළවේ. |
අව
අටවක
අමාවක
පුර
අටවක
පසෙලාස්වක