ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2569 ක් වූ වප් අමාවක පෝ දා 2025 ඔක්තෝබර් 20 සඳුදා
[UNICODE]
මුල් පිටුව | බොදු පුවත් | කතුවැකිය | බෞද්ධ දර්ශනය | විශේෂාංග | වෙහෙර විහාර | පෙර කලාප | දහම් අසපුව | දායකත්ව මුදල් | ඊ පුවත්පත |
හෝමාගම සුදර්ශනාරාමයේ බුද්ධ ප්‍රතිමා වහන්සේ සේයාරුව නිශ්ශංක විජේරත්න
ඔක්තෝබර් 20 සඳුදා අ.භා 03.48 අමාවක ලබා 21 අඟහරුවාදා අ.භා 05.58න් ගෙවේ. 20 සඳුදා සිල්
අමාවක
ඔක්තෝබර් 20
පුර අටවක
ඔක්තෝබර් 29
නොවැම්බර් 05
පසළොස්වක
නොවැම්බර් 12
අව අටවක
නොවැම්බර් 19
කාල කළමනාකරණය කියන එක ඉතාමත් වැදගත් සංකල්පයක්. මේකට කාලසටහනක් අප යොදා ගත යුතු වෙනවා. අද පිළිගෙන තිබෙන ඉතා වැදගත් මූලධර්මයක් තමා ඕනම ආයතනයක්, සංස්ථාවක් සාර්ථක ව ප්‍රතිඵල ලබා ගැනීමට නම්, ඊට දිගුකාලීන ව සකස් කර ගන්නා ඉලක්කගත සංයුක්ත සැලැස්මක් යොදා ගැනීම. එය අවුරුදු පහකට, සමහරවිට දහයකට හෝ ඊටත් වැඩි කලකට වෙන්නටත් පුළුවන්. ඉතින් මේ දිගුකාලීන සැලැස්ම සඳහා ඉලක්කගත අරමුණූු පවතිනවා වගේම ඒ දිගුකාලය වසරක් බැගින් වෙන් කරලා ඊට කෙටිකාලීන වශයෙන් සමස්ත අරමුණ සඳහා කෙටිකාලීන ඉලක්ක පවත්වා ගන්නවා. දිගු කාලය අවසන් වන විට ප්‍රධාන සැලැස්මේ අරමුණූු සියල්ල ඉටු කර ගැනීමේ වැඩපිළිවෙළ සඵල වෙනවා. මෙය අලුත් සංකල්පයක් ලෙස අපට බැලූ බැල්මට පෙනෙනවා. එහෙත් මේ සංකල්පය මුලින් අපට පෙන්වා දී තිබෙන්නේ අපේ බුදුරජාණන් වහන්සේ යි. ඒ පිළිබඳ හොඳම කාරණය තමා බුදුරජාණන් වහන්සේගේ දින චර්යාව. උන්වහන්සේ එහිදී දවසේ කාල කළමනාකරණය පිළිබඳ අපට පෙන්වා දෙන ආදර්ශය අතිශයින් වැදගත් වෙනවා. උන්වහන්සේ දවසේ පැය විසිහතර කොටස් පහකට බෙදා වෙන් කරනවා. පෙරබත් කිස, පසුබත් කිස, පෙරයම් කිස, මැදියම් කිස හා පැසළුයම් කිස වශයෙන්. ඉතින් මේ කාල කළමනාකරණය තුළ බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් අරමුණු කරගත් ඉලක්ක සියල්ල සපුරා ගත්තේ කිසිදු අපහසුවකින් තොරව යි. මේ දින චර්යාවේ දී උන්වහන්සේ වැඩිපුරම කාලය වෙන් කර තිබුණේ ශාස්තෘවරයකු වශයෙන් උන්වහන්සේ වෙතින් ජනතාව අපේක්ෂා කරන අරමුණූ සපල කර දීමටයි. එහිදී උන්වහන්සේ පක්ෂ, පාට, වර්ග, කුලමල දෙස අවධානය යොමු කළේ ම නැහැ. උන්වහන්සේට අවශ්‍ය වුණේ තමන් වහන්සේ හමුවට පැමිණෙන අහිංසක පුද්ගලයා වෙහෙසකට පත් නොකර ඔහු අපේක්ෂා කරන අරමුණ ඉටු කර දීම යි. මේ නිසා තමා උන්වහන්සේ හමුවට පැමිණි බඩගින්නේ පෙළෙන ගොවියාට ආහාර දී සතප්පවා අනතුරුව තමන් වහන්සේ අවබෝධ කර ගත් උතුම් දහම බෙදා දීමේ අරමුණ ඉටු කර ගත්තේ. මේ කාරණය පිළිබඳ ව මොහොතකට කල්පනා කළොත් එයින් උන්වහන්සේ දී ඇති ආදර්ශය අද දවසේ ජීවත් වන අපට කොතරම් වැදගත් වෙනවා ද යන්න අප සිතිය යුතු ය.
මනුලොව උපන් අප අතර විවිධ වස්ත්‍රාභරණයෙන් සැරසීම පවතී. ගිහි ජීවිතය දෙස බලන විට ධනය ලැබෙන්නට, ලැබෙන්නට ජීවිතය නොයෙක් වස්ත්‍රයෙන් පිරී යයි. විවිධ තැන්වලට, විවිධ අවස්ථාවලට සුදුසු ලෙස විවිධ වස්තු - ආභරණ වෙන් කරගෙන සැරසීම ගිහිගෙයි ස්වභාවය යි. එහි වරදක් ද නැත. හැඩවැඩ වී සිටීම අන් අයට පි‍්‍රයමනාප නොවැ. නමුදු මේ සාමාන්‍ය ලෝකයෙන් වෙනස් වන අද්භූත වස්ත්‍රයක් ලොව ඇත්තේ ය. එය වනාහි චීවරය යි. මේ ගෞතම ශාසනයේ ප්‍රථම චීවරය ලද අප මහා බෝසතාණන් වහන්සේ එය ඝටීකාර බ්‍රහ්මරාජයාගෙන් ම ලැබූ සේක. සඟ පරපුරේ ප්‍රථම ශ්‍රාවකයන් වහන්සේ වූ කොණ්ඩඤ්ඤ මහරහතන් වහන්සේ ඒහි භික්ඛු පැවිද්ද ලැබීම නිසා සඟ පරපුර ලද ප්‍රථම චීවරය බුද්ධ සෘද්ධියෙන් ම ලද්දේ ය. එනම්, “පින්වත් භික්ෂුව, මෙහි එන්න. මේ මනාව දෙසූ දහම් ඇති සාර සසුනට විත් සියලු දුක් කෙළවර කරන්නැ” යි සම්බුදු මුව මඬලින් නිකුත්වන සුභාෂිතය සමඟම සෘද්ධියෙන් කොණ්ඩඤ්ඤයන් වහන්සේගේ කයට සිවුරු පෙරවී ගියේයැ. පාත්‍රා අතැති වීයේ යැ. මනා ශ්‍රමණ රුව ලැබීයේ යැ. මතු බිහි වූ සඟ පරපුර සොහොනේ හෝ මහ මඟ දැමූ අයිතිකරුවන් නොමැති පාංශුකූල වස්ත්‍ර එක්කොට මගධ කෙත් යාය සේ මැඬිලි සහිත ව මැසූ චීවරය දරා ගත්තාහුය. මතු ගිහියන් විසින් පුදන ලද චීවරය ද ලද්දාහු, කිනම් චීවරය වුව එහි අරථය සලකා, නොඇලුණු සිතින්, ආදීනව දකින සිතින්ම, හුදෙක් බඹසර ජීවිතයට පිටිවහලක් ලෙස චීවරය දැරුවාහුය. අහෝ සැරසීම පිණිස ගිහි වස්ත්‍ර දැරූ කෙනකුට පැවිදි ව අර්ථ සලකා යම් වස්ත්‍රයක් පොරවයි ද, එහි ලා සැරසීමක් නො පතයි ද හිරිඔතප් සංවරයත්, ශීතෝෂ්ණ නපුරු සත්ව පහසාදී අනතුරු දුරු කිරීම පමණක් ම සලකා, අනිත්‍ය බව සලකමින් යළි යළි ඉරුණු තැන් මසමින් පරිභෝග කරත් යන මෙය ආශ්චර්යයක් නොවේ ද? ‘යමෙක් ගිහි ව සිට අරහත්වයට පත් වෙයි ද, ඔහු හට ස්ථිර ව ඇත්තේ ඉරණම් දෙකකි. අනිකක් නැත්තේ ය. එනම් ඒ රහත් වූ දවසේ ම හේ පැවිදි විය යුත්තේ ය. නැතිනම් පිරිනිවන් පෑ යුත්තේ ය. ඒ ගිහි රහත් තෙමේ එම ගිහි වේශයෙන් දවසක් ඉක්ම යන්නට නොහැක්කේ ය’ යන කරුණ අරභයා මිලිඳු රජු ඇසූ පැනයකට පිළිතුරු දෙමින් නාගසේන හිමියන් මෙසේ පැවසුවාහු.
බුදු පිළිම සඳහා පාරුපනය යොදා ඇති ආකාරය අනුව ද ගන්ධාර මථුරා සම්ප්‍රදායද්වයෙහි පැහැදිලි වෙනසක් දක්නට ලැබේ. දෙවුරම නොවැසෙන සේ සිවුර දක්වා ඇත. එහි වම් උරහිස වැසෙන අයුරින් සිවුර දක්වා සිවුරෙහි රැළි උඩුකය මත පමණක් පෙන්වා ඇත. ඇතැම්විට දෙවුර වැසූ ප්‍රතිමා ද දක්නට නැතුවා නොවේ. ශරීරයේ පහළ කොටසෙහි පෙනෙන නොපෙනෙන අයුරින් ඉතා සියුම් ව සිවුර නිර්මාණය කොට ඇත. අඳනය පටියකින් සිරකොට බැඳ තිබෙන ආකාරය පෙන්නුම් කරයි. බුදුරදුන් සිවුර හැඳ පොරවා සිටි ආකාරය ගැන ගන්ධාර ශිල්පියාට වඩා වැඩි අවබෝධයක් මථුරා ශිල්පියාට තිබුණු බව මේ අනුව පෙන්වා දිය හැකි සාධකයකි. බුදු පිළිමය සඳහා මුද්‍රා භාවිතය ද මථුරා ශිල්පියා ගේ තවත් විශේෂ ලක්‍ෂණයකි. බුදු සිරිතෙහි විවිධ අවස්ථා නිරූපණය කිරීමට මථුරා කලා ශිල්පියා මුද්‍රා භාවිතය යොදාගෙන ඇත. බුදු පිළිම නිර්මාණයේ දී පරිමාණ ලක්‍ෂණ ගැන ද මථුරා ශිල්පියා ගේ අවධානය යොමු වී ඇත. නළලේ සිට නිකට දක්වා ඇති ප්‍රමාණය එක් ඒකකයක් ලෙස ගෙන එවැනි කොටස් අටකින් හෝ නවයකින් යුක්ත වන සේ ශරීරය නිර්මාණය කොට ඇති ප්‍රතිමා මථුරා සම්ප්‍රදායෙහි වෙයි. බොහෝ විට මෙම ක්‍රමය හිටි පිළිම සඳහා යොදාගෙන ඇත. මථුරා කලා සම්ප්‍රදායට අයත් බුද්ධ ප්‍රතිමා අතර අද්විතීය කලා නිර්මාණයක් ලෙස ලෝක ප්‍රසිද්ධියට පත්ව ඇත්තේ ගුප්ත යුගය තුළ ඉදිකෙරුණු හිටි පිළිම යි. ඉතා චමත්කාරජනක මෙම ප්‍රතිමා ශතවර්ෂ ගණනාවක අත්දැකීම් අනුසාරයෙන් හැඩගැසුණු නිර්මාණ බව පෙනේ. ගුප්ත යුගයේ නිර්මාණය වූ එකී බුද්ධ ප්‍රතිමා අපරදිග කලා සම්ප්‍රදායේ හා දේශීය සම්ප්‍රදායේ සම්මිශ්‍රණයෙන් බිහි වූ පරිසමාප්ත කෘතීන් වේ. ස්ථිරසාර ගුණය, ගාම්භීරත්වය, ප්‍රසන්න පෙනුම, මහා කරුණාව හා වීතරාගීත්වය එම ප්‍රතිමා තුළින් මනාව මූර්තිමත් වේ. බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ප්‍රථම ධර්ම දේශනය දැක්වෙන සාරානාත් හි ප්‍රතිමාව ද මථුරා කලා සම්ප්‍රදායේ තවත් ශ්‍රේෂ්ඨතම නිර්මාණයකි. මථුරා සම්ප්‍රදායට අයත් බුද්ධ ප්‍රතිමා අතර විශේෂ අවධානයක් යොමුවිය යුතු තවත් ප්‍රතිමාවක් ලෙස මථුරා මියුනික් කෞතුකාගාරයේ ඇති කත්‍රා බුදු පිළිමය (ක්‍රි.ව. 02 වන ශතවර්ෂය) දැක්විය හැකි ය. අඩි 02 අඟල් 3 1/4 ක් පමණ උස ඇති රතු වැලිවලින් නිම වූ ඒකාංශ පාරුපනය සහිත මෙය අභය මුද්‍රාවෙන් යුක්ත ය. බද්ධ පර්යංකයෙන් වැඩසිටින මෙහි සිරිපතුල්වල ත්‍රිරත්න චක්‍ර ආදී මංගල ලක්‍ෂණ පිහිටුවා ඇත. පා ඇඟිලිවල ස්වස්තික ලක්‍ෂණ කොටා ඇත.
ජිනීවා ජාත්යන්තර බෞද්ධ විහාරය ඉපැරැණි සම්ප්‍රදායට සඟසතු කොට පූජා කෙරේ
බද්දේගම සිරිරතන නාහිමිපාණෝ ගාලු පළාතේ ප්‍රධාන සංඝනායක පදවියෙන් පිදුම් ලබති
විදුලකර අබිමන් - 02
සංකස්සපුර ශ්‍රී සම්බුද්ධරාජ විහාර මන්දිරය
පුරාවිද්යා පර්යේෂණ ආයතනය සහිත කෞතුකාගාරය සෝමවතී පුදබිමේ ඉදිවෙයි
ඉතිරිය»
නිවැරැදි බව නොදන්නා සිත වරදට පොළඹවයි
සුවපත් මනසක් සුවබර දිවියක් - 32 කොටස: වේදනාව සිදුවීමක් පමණි එහි බැඳෙන්න එපා
වැරැදි පෙන්වා දීමට පෙර පුද්ගලයා හඳුනාගන්න
75 වැනි ජන්ම දිනය සමරන නිවුන්හැල්ලේ ධම්මරක්ඛිත නාහිමි
කෘතවේදීත්වයේ අගය
ඓතිහාසික පින්බිමක අසිරිය විඳින්න ඇඹුල්ගම රජමහ වෙහෙරට
© 2000 - 2025 ලංකාවේ සීමාසහිත එක්සත් ප‍්‍රවෘත්ති පත්‍ර සමාගම සියළුම හිමිකම් ඇවිරිණි. අදහස් හා යෝජනා: [email protected]
අමාවක
පුර
අටවක
පසළොස්වක
අව
අටවක
