ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2568 ක් වූ ඇසළ පුර අටවක පෝදා 2024 ජූලි 13 සෙනසුරාදා
[UNICODE]
මුල් පිටුව | බොදු පුවත් | කතුවැකිය | බෞද්ධ දර්ශනය | විශේෂාංග | වෙහෙර විහාර | පෙර කලාප | දහම් අසපුව | දායකත්ව මුදල් | ඊ පුවත්පත |
ඌව පරණගම (කිරවනාගම ) ශ්‍රී සුමන පුෂ්පාරාමයේ චෛත්‍ය රාජයාණන් වහන්සේ ඡායාරූපය - නිශ්ශංක විජේරත්න
ජූලි 13 සෙනසුරාදා අ.භා. 03.06 පුර අටවක ලබා 14 ඉරිදා අ.භා. 05.25 ගෙවේ. 13 සෙනසුරාදා සිල්
පුර අටවක
ජූලි 13
පසළොස්වක
ජූලි 20
අව අටවක
ජූලි 28
අමාවක
අගෝස්තු 03
කළුතර දිස්ත්‍රික්කයේ හොරණ සහ බණ්ඩාරගම නගරද්වයට නුදුරු වීදියගොඩ මහා විහාරයේ නාථ දේවාලයේ වාර්ෂික ඇසළ පුණ්‍යොත්සවයේ අවසන් රන්දෝලි පෙරහර ජූලි මස 13 වැනි දිනට යෙදී තිබීම නිමිත්තෙනි. අනුබුදු මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ ශ්‍රී ලංකාද් වීපයට වැඩමවීමෙන් ශ්‍රී ලංකාද්වීපයේ සුප්‍රතිෂ්ඨාපිත වූ සම්බුද්ධ ශාසනය යුගයෙන් යුගය විවිධ වූ උන්නතීන්ට සහ අවනතීන්ට පත් වෙමින් අද දක්වා ම සුරක්ෂිත ව පැවතීම සුවිශේෂි සංසිද්ධියකි. දුරාතීතයේ පටන් ම රයිගම් කෝරළයේ බෞද්ධ පසුබිමක් පැවති බවට නිදර්ශන ලෙස ආදි අනුරාධපුර යුගයට නෑකම් කියන වෙහෙර විහාරස්ථාන සහ පුරාවිද්‍යාත්මක ස්මාරක හමුවීම සඳහන් කළ හැකි වන්නේ ය. කෝට්ටේ යුගයෙහි සම්භාවනීයතම විද්‍යාස්ථානයක් වූ වීදාගම ශ්‍රී ඝනානන්ද පිරුවන පිහිටීමත් තත් පරිවේනාධිපති වීදාගම මෛත්‍රි හිමිපාණන් වහන්සේගේ අග්‍රගණ්‍ය සාහිත්‍යකරණය ද මෙම පුරවරයේ වැදගත්කම දැක්වීමට මනා වූ සාධකයකි. වීදාගමට යාබද ග්‍රාමය වූ වීදියගොඩ ග්‍රාමවරය කෝට්ටේ යුගයේ සුප්‍රකට රණවිරුවකු වූ වීදිය බණ්ඩාර සෙනෙවිතුමාගේ ඇසුර නිසා වීදියගොඩ නම් ලද බවත්, එකී සෙනෙවියාණන් ගොඩනැඟූ නාථ දේවාලය වර්තමාන වීදියගොඩ රාජමහා විහාරයේ ආරම්භය ලෙසත් ජනප්‍රවාදයේ සඳහන් වේ. විජයබා කොල්ලයෙන් පසු කෝට්ටේ රාජධානිය බෙදුනු එක් කොටසක අගනුවර වූ රයිගම් පුරවරය ද වීදියගොඩට නුදුරෙන් පිහිටීම සුවිශේෂි කරුණකි.මහනුවර යුගයේ වැලිවිට සරණංකර සංඝරාජයන් වහන්සේගේ පුරෝගාමීත්වයෙන් ස්‍යාමෝපසම්පදාව පිහිටුවා ලංකා ද්වීපයේ ධර්ම ශාස්ත්‍රෝද්දීපනයත් ඇති කිරීමෙන් පසු සංඝරාජයන් වහන්සේගේ තෙවැනි ශිෂ්‍යවරයන් වහන්සේ වූ ගිනිගත්පිටියේ සංඝරක්ඛිත හිමියන්ගේ ශිෂ්‍ය වූ ගිනිගත්පිටියේ දීපංකර හිමියන් අක්ෂි වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර සඳහා දක්ෂිණ ලංකාවේ බෙන්තර ග්‍රාමයට වඩින අවස්ථාවෙහි ඒ වන විට යුරෝපීය ආක්‍රමණවලින් නෂ්ටාවශේෂ වූ වීදියගොඩ පුදබිමෙහි නවාතැන් ගත් බවත් තත්ශිෂ්‍ය වූ මල්වතු මහාවිහාරයේ අනුනායක පදවියෙන් පුද ලද දෝපේ ගුණරතන හිමියන් මෙහි ආගමික කටයුතු ඇරඹූ බවත්, තත්ශිෂ්‍ය බෙන්තර සුදස්සන හිමියන් වීදියගොඩ රාජමහා විහාරාධිපති පදවියට පත් කොට මෙහි නූතන පුනර්ජීවනය ආරම්භ කළ බවත් සඳහන් වෙයි.
මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ ලක්දිවට වැඩම කරන ලද්දේ ශ්‍රී සද්ධර්මයේ පණිවිඩය රැගෙන බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. හය දෙනකුගෙන් යුත් පිරිසක් සමග කළ එම ආගමනය තුළින් ලක්වැසියාට ධර්මයේ අම මිහිර ලබා ගැනීමේ වාසනාව උදාවිය. ඊට අමතරව ආර්ථික, දේශපාලනික, සංස්කෘතික, ආධ්‍යාත්මික ආදී සෑම අංශයක ම දියුණුවක් ලබා දෙන්නට මාර්ගෝපදේශකයකු හැටියට ද මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ කටයුතු කළහ. උන්වහන්සේ ලක්දිවට පැමිණ දේශනා කළ සූත්‍ර අතුරින් චුල්ලහත්ථිපදෝපම සූත්‍රය ඉතා වැදගත් වේ. එයට හේතුව වන්නේ එම සූත්‍රය තුළින් තුණුරුවන්ගේ ගුණ ඉස්මතු කිරීමයි. කිසිදිනක ධර්මයේ පහස නො ලැබූ පිරිසකට ධර්මය අවබෝධ කරවීම අපහසු කාර්යයකි. ඒනිසා පළමුවෙන් කළ යුතු වූයේ ශ්‍රද්ධා ගුණ ඇති කරවීම යි. තවද තුණුරුවන් කෙරෙහි අචල විශ්වාසයක් ඇති කරලීමේ පරමාර්ථය ද මිහිඳු හිමි තුළ තිබෙන්නට ඇත. මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ දෙවන පෑතිස් රජතුමා ඇතුළු රටවැසියාට චුල්ලහත්ථි පදෝපම සූත්‍රය දේශනා කරන්නට ඇතැයි විශ්වාස කළ හැකි ය. චුල්ලහත්ථි පදෝපම සූත්‍රය තුළින් ම ධර්මය දේශනා කිරීමට හේතු වූයේ විශේෂ කරුණු රාශියක් පදනම් කරගෙන ය. විශේෂයෙන් එවකට ලක්දිව වනාන්තරවල ඇතා, සුළභ ව දැකිය හැකි දර්ශනයක් වීමත්, රටේ රජතුමාගේ පවා ප්‍රධාන වාහනයක් වීමත්, සතුන් අතරින් විශාල ම පා සටහන් ඇති සතා වීමත් ආදී කරුණු නිසා ඇත් පා සතර උපමා රූපක වශයෙන් ගෙන බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ඥාන පද හතර ගැන විස්තර කිරීමටත්, තුණුරුවන් ගුණ කියාදීමටත් මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ උත්සාහවත් වූහ. බුදුරජාණන් වහන්සේ එම සූත්‍රය දේශනා කිරීමට හේතුව නොහොත් නිදානය පිළිබඳ විමසා බැලීමේ දී දෙදෙනෙක් අතර ඇති වූ බුද්ධිමත් සංවාදයක් පිළිබඳ කරුණු පැහැදිලි වේ. බුදුරජාණන් වහන්සේ සැවැත්නුවර ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන කාලයෙහි ජානුස්සෝනි නම් බමුණෙක් විය. ඔහු කොසොල් මහ රජතුමාගේ පුරෝහිත තනතුර ද දැරීය. මොහුගේ සිරිතක් වූයේ මාස හයකට වරක් නගරයේ ශ්‍රී විභූතිය නැරඹීමට පෙරහර මධ්‍යයේ සුදු වෙළඹ රියකින් ගමන් කිරීම ය.
ගිහි සමාජය සුසිල්වත් කිරීම උදෙසා බෞද්ධ සංස්කෘතියට පංචශීලය ඇතුළත් කොට ඇත. ත්‍රිපිටකය තුළ දී අපට මෙම පංචශීලය හමුවන්නේ බ්‍රහ්මජාල සූත්‍ර දේශනාව තුළ සුළු සීල යටතේ ය. තවද පංචශීලයෙහි පස්වන ශික්ෂාපදය පැනවීම තුළ සිදුකළ සමාජ මෙහෙවර අතිමහත් ය. එනම් ‘සුරාමේරය මජ්ඣපමා දට්ඨානා වේරමණී සික්ඛා පදං සමාදියාමි.’ මෙම සිල් පදය සමාදන් කරවීම තුළ පුද්ගලයා මතට ලොල්වීම වැළැක්වීමට බාධකයක් පනවන ලදී. බ්‍රාහ්මණ යුගවල දී මෙම මදිරා පානයට බාධා හෝ තහංචි හෝ පැනවීමක් නොවීය. ණය වී හෝ කම්සැප ඉහළින් ම විඳිය යුතුයි වැනි අදහස් විය. සතුටින්, විනෝදයෙන් කල් ගෙවීමත්, යාගය උදෙසා සියලු සැප සම්පත් උත්පාදනය කිරීමත් මෙහිදී සිදුවිය. එසේම ලෞකික සැප යැයි මිනිසුන් දක්නා සියලුම දෑ දෙවියන්ට ද ඒ අයුරින් ම කැප කිරීම තුළින් ඔවුන් තම සුඛ විහරණය ම යළි යළිත් පැතූහ. වේද සාහිත්‍යයට අනුකූල ව රහමෙර හෙවත් මදිරා පානයේ අතීතය සෝමපානය දක්වා දිවයයි. එය ශාක සාරයෙන් සකසා ගන්නා රා මෙන් මත්වන පාන විශේෂයකි. දෙවියන් සතුටු කිරීමේ දී යාග සඳහා භාවිත කළ මේවා එකල ක්ෂත්‍රිය කුලවල ජනපි‍්‍රය පානයකි. වර්තමානය වන විට විවිධ නාමයන්ගෙන් යුතු පලතුරු මිශ්‍රිත මත්පාන ලෙසත්, වෙනත් රසායනික ද්‍රව්‍ය එක් කළ මත් පාන වර්ගත් වෙළඳපොළට පැමිණ ඇත. එපමණක් නොව මත්ද්‍රව්‍ය ලෙස ගංජා, මර්ජුවානා, හසිස්, අයිස්, හෙරොයින්...... විවිධ මත්ද්‍රව්‍ය දක්නට ඇත. මේ මත්වන සියලු දේ මිනිසාගේ මොළය හා එහි ක්‍රියාකාරිත්වය අඩපණ කරලීමට සමත් වන අතර ඔවුන් අසාමාන්‍ය වීමට මේවා බලපානු ඇත. එදා බුදුන් දවස නාලාගිරි නම් දරුණු හස්ති රාජයාහට රා කළගෙඩි හැටක් පොවා බුදුන් වහන්සේ ඝාතනය උදෙසා එවන ලද්දේ ද මෙසේ පියවි සිහිය විකෘතියට පත්කොට අසාමාන්‍ය කිරීම තුළින් ය.
මල්වතු මහා විහාරයේ 78 වැනි ශ්‍රී සංඝරාජ ගුණානුස්මරණ පෙරහර
භාවනාමය සීල සමාදාන පිනකමක්
ඉතිරිය»
යුගනද්ධ කතා සුත්රාන්ත පිටකයෙහි කුදුගත් සඟියෙනි: නිවන අවබෝධය පිණිස ...
මසැසින් දකින ලොව නුවණින් විමසමු
නොදන්නා ගමනකට පෙර සූදානම
අභියෝග හමුවේ වුව ශක්තිමත් සිතින් සිල්පද රකින්න
යුරෝපීය ශ්‍රී ලාංකික භික්ෂු සංගමයේ දෙවැනි සඟ සමුළුව
භික්ෂූන් වහන්සේට අවවාද දෙන භික්ෂූන් වහන්සේ අතරින් අග්ර මහා කප්පින මහරහතන් වහන්සේ
දරමිටිපොල සඟ පරපුරට උරුම කියන කබල්ලෑලෙන පුරාණ රාජමහා විහාරය
© 2000 - 2024 ලංකාවේ සීමාසහිත එක්සත් ප‍්‍රවෘත්ති පත්‍ර සමාගම සියළුම හිමිකම් ඇවිරිණි. අදහස් හා යෝජනා: [email protected]
පුර
අටවක
පසළොස්වක
අව
අටවක
අමාවක
