ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2568 ක් වූ මැදින් අමාවක පෝදා 2025 මාර්තු 29 සෙනසුරාදා
[UNICODE]
මුල් පිටුව | බොදු පුවත් | කතුවැකිය | බෞද්ධ දර්ශනය | විශේෂාංග | වෙහෙර විහාර | පෙර කලාප | දහම් අසපුව | දායකත්ව මුදල් | ඊ පුවත්පත |
මාර්තු 28 සිකුරාදා අ.භා 07.54 අමාවක ලබා 29 සෙනසුරාදා අ.භා. 04.27න් ගෙවේ. 29 සෙනසුරාදා සිල්
අමාවක
මාර්තු 29
පුර අටවක
අප්‍රේල් 05
පසළොස්වක
අප්‍රේල් 12
අව අටවක
අප්‍රේල් 21
බුදු සසුනෙහි මහානීය වස්තු තිස් හත වන සත්තිස් බෝධිපාක්ෂික ධර්මයන්ට අයත්වූ මෙම සතර ඍද්ධිපාද ගැන අපගේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් නොයෙක් අවස්ථාවල දී වදාළ දේශනා එකතුවක් සංයුක්ත නිකායෙහි පස්වන පොත් වහන්සේ තුළ ඇතුළත් වෙනවා. ඍද්ධි යනු, එක් කෙනෙක් ව සිට බොහෝ අය ලෙස පෙනී සිටීම, බොහෝ දෙනකු ලෙස පෙනී සිට නැවත එක් අයකු ලෙස පෙනී සිටීම, කිසිවකුට නොපෙනෙන ලෙස සිටීම, බිත්ති - ප්‍රාකාර, පර්වත හරහා කිසි බාධාවකින් තොරව විනිවිද ගමන් කිරීම, ජලයෙහි මෙන් පොළොවෙහි කිමිදීම සහ උඩට මතුවීම, කුරුල්ලකු අහසෙහි ගමන් කරන්නාක් සේ පලඟක් බැඳගෙන අහසෙහි ගමන් කිරීම, මහත් ඍද්ධි ඇති, මහත් ආනුභාව ඇති හිරු සඳු අතින් ස්පර්ශ කිරීම, බඹලොව සීමාකොට තමන්ගේ කයින් වසඟයෙහි පැවැත්වීම යන මේවා යි. මෙම ඍද්ධීන් ලැබීම පිණිස පවතින යම් මාර්ගයක් ඇද්ද, යම් ප්‍රතිපදාවක් ඇද්ද, ඍද්ධිපාද කියන්නේ එයට යි. එබඳු ඍද්ධිපාද සතරක් තිබෙනවා. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් එම ඍද්ධිපාද සතර ගැන දේශනා කරන ලද්දේ මේ ආකාරයටයි. මහණෙනි, මේ ඍද්ධිපාද සතරක් තිබෙනවා. ඒ සතර මොනවා ද? මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුව බලවත් ඡන්දය ( කැමැත්ත) තුළින් උපදවාගත් සමාධියෙන් හා ප්‍රධන් වීරියෙන් යුතු ඍද්ධිපාදය වඩනවා. බලවත් වීරිය තුළින් උපදවාගත් සමාධියෙන් හා ප්‍රධන් වීරියෙන් යුතු ඍද්ධිපාදය වඩනවා. බලවත් අධිෂ්ඨානය තුළින් උපදවාගත් සමාධියෙන් හා ප්‍රධන් වීරියෙන් යුතු ඍද්ධිපාදය වඩනවා. බලවත් ව නුවණින් විමසීම තුළින් උපදවාගත් සමාධියෙන් හා ප්‍රධන් වීරියෙන් යුතු ඍද්ධිපාදය වඩනවා. මහණෙනි, මේ සතරක් වූ ඍද්ධිපාදයන් දියුණු කර ගත් නිසයි බහුල ව ප්‍රගුණ කර ගත් නිසයි “තථාගතයන් වහන්සේට අරහං සම්මා සම්බුද්ධ කියලා කියන්නේ” මහණෙනි, භික්ෂුවක් ඡන්දය (ධර්මාවබෝධය සඳහා ඇති බලවත් කැමැත්ත) උපදවා ගෙන කටයුතු කිරීම නිසා සමාධියක් ඇති කර ගන්නවා. සිතෙහි එකඟ බවක් ඇති කර ගන්නවා. ඡන්ද සමාධිය කියන්නේ එයට යි.
පඬි රජුගේ නියෝගයෙන් පළමුව ගිනි ගෙන දිලිසෙන්නා වූ ගිනිඅඟුරු වළෙක දළදා වහන්සේ බහා හළු කරවීමට උත්සාහ ගන්නා ලදී.එනමුදු මහ ගිනි වළෙන් මතුවු රිය සකක් බඳු පියුමක කෙමියෙහි දළදා වහන්සේ විරාජමාන ව සුදු බුදු රැස් විහිදූ සේක. ඒ අසිරිය දුටු පුරවැසියෝ පහන් සිතින් දළදාව පුදන්නට වූහ. එයිනුදු නො නැවතුණු පඬි රජු දෙවනුව දළදා වහන්සේ කිණිහිරයක තබා කුළු ගෙඩියකින් ගසා පොඩි කිරීමට අණ කළේ ය. ඒ කිණිහිරයෙහි ගිලුණු දළදා වහන්සේ සියලු දිසාවන් බුදුරැසින් බබළවා වැඩහුන් සේක. එවිට නිගටුන් විසින් මෙය විෂ්ණුගේ දස අවතාරයෙන් එකක් යැයි කී විට කිණිහිරයෙහි ගිලුණු දළදා වහන්සේ ගෙන කැමති වස්තුවක් ගන්නැයි රජු විසින් නියම කරන ලදී. මහත් උත්සාහයක් ගත්තේ වී නමුත් ඔවුනට එය ඉටුකළ නොහැකි විය. එකල්හි අනේපිඬුසිටුගේ මී මුණුපුරකු වූ සුභද්‍ර නම් එක් සිටු පුත්‍රයෙක් මහත් ශ්‍රද්ධාවෙන් ඉදිරිපත් ව අනුපමේය වූ බුදු ගුණ වර්ණනා කොට සත්‍යක්‍රියා කළෙන් දළදා වහන්සේ අහස් කුසට පැන නැඟී නැවත ඒ සිටු පුතුගේ හිස මතට වැඩම කොට මහත් සතුටට පත් කළ සේක. එය දුටු නිඝන්ඨයන් විසින් මෙය වනාහි සිටු පුත්‍රයා විසින් මන්ත්‍ර බලයෙන් කරන ලද විජ්ජාවකැයි පවසන ලදී. මෙහිදී රජු වෙනත් පෙළහරක් දක්වන්නැයි කීයෙන් සුවඳ දිය පිරුණු රන් පාත්‍රයකට දළදා වහන්සේ වැඩම කරනු ලැබූයෙන් ඒ සුවඳ දිය මත රාජ හංසයකු පරිද්දෙන් පීනමින් ජනයන්ගේ සිත් ප්‍රසාදයට පත් කළ සේක. එයිනුදු නො නැවතී තෙවනුව වීදිය මැද මහා වළක් කපවා දළදාව එහි දමවා පස්පුරවා ඇතුන් ලවා පාගවන ලදී. එකෙණෙහි මහ පොළොව පළාගෙන පැන නැඟුණු පද්මයක වැඩහිඳී දළදා වහන්සේ සියලු දිසාවන් බුදුරැසින් බබළවාලූහ. නිඝන්ඨයෝ එය ද මායාවකැයි රජුට කීහ. එහෙයින් සිව්වෙනුව මළ මුත්‍රාදියෙන් අපවිත්‍ර දිය අගලකට දළදා වහන්සේ දැමූහ. එවිට ඒ විල පස් පියුමින් සුසැඳි, රණ හසුන් හා මීමැසි කැලන් පිරි තව්තිසා දෙව්ලොව නන්දා නම් පොකුණ මෙන් මනහර ව පිවිතුරු ව දිස්විය. මෙම අසිරිමත් දළදා පෙළහර හා පළ වූ නොයෙක් ආශ්චර්යයන් දුටු ඇමතිවරු පඬි රජු පහදවා මිසදිටුකමින් මුදවා, බුද්ධාදී ආය¸ මාර්ගයෙහි යොමු කළහ.
බුද්ධෝත්පත්තියට පෙර තිබූ ශීල, සමාධි, ප්‍රඥා ධර්මතා බුද්ධානුශාසනාව අනුව නම් අධි ශීල, අධිචිත්ත, අධිප්‍රඥා යි. සීලයෙන් (කය හා වචන සංවරය) තොර චිත්ත සමාධියක් (සිතේ සංවරය) නැත. සීල, සමාධියෙන් තොර ප්‍රඥාවක් (සත්‍යාවබෝධයක්) නැත. එහෙයින් සීලයෙහි පිහිටි යෝගාවචරයාට සිතේ සමාධිය ඇති කර ගැනීම සඳහා සතිය (නොමුලා වූ සිහිය) පිහිටුවා ගත යුතු ය.මේ සඳහා ස්ථාන සතළිහක් හඳුන්වාදී ඇත. මේ සියල්ල ම උපක්‍රම වශයෙන් යොදා ගන්නා අතර සමථ භාවනා ගණයෙහි ලා සැලකේ. 1. දස කසිණ 2. දස අසුභ 3. දස අනුස්සති 4. සතරබ්‍රහ්ම විහරණ 5. අරූපාවචර ධ්‍යාන සතරක් 6. ආහාරයෙහි පිළිකුල් සංඥාව හා 7. චතුර්ධාතුව්‍යවස්ථානය යන මේ සතළිසයි. රාග, ද්වේෂ, මෝහ, ශ්‍රද්ධා, බුද්ධි, විතර්ක යන සය චරිත ඇත්තේ තමාගේ චරිතයට ගැළපෙන එක් කමටහනක් තෝරා ගෙන නිතර නිතර පුහුණු කිරීම වඩාත් ප්‍රතිඵල ලබා දේ. මේවායින් දස අනුස්සතිවලට අයත් මරණානුස්මෘතිය මෙහි විස්තර කෙරේ. මරණ + අනු + ස්මෘති වනුයේ මරණානුස්මෘතියි. මෙහිලා ස්මෘති නම් සිහිකිරීමයි. අනු නම් නැවැත නැවැත යි. නැවැත නැවැත සිහිකරනුයේ අනුස්මෘතියි. තවද ස්මෘතිය ම නැවැත නැවැත උපදනා බැවින් අනුස්මෘතිය යි ද කියයි. මරණය නැවත නැවත සිහි කරනුයේ මරණානුස්මෘතියි. ඒ කවර මරණයක් ද යත් එක් භවයකට අයත් ජීවිතේන්ද්‍රිය බිඳී යාමයි. මෙය ජීවිතේන්ද්‍රියොපචෙඡද මරණ යැයි කියනු ලැබේ. සතරාකාර මරණ විස්තරයක් විශුද්ධි මග්ගයේ සඳහන් ව ඇත්තේ මෙසේ ය. 1. ජීවිතේන්ද්‍රියොපචෙඡද ද මරණය (කය බිඳීයාමෙන් සිදුවන මරණය) 2. සමුචෙඡද ද මරණය (නැවැත කොතැනකවත් පිළිසිඳ ගැනීම් නැති රහතන් වහන්සේ සියලු සසර දුකකින් මිදීමේ ක්‍රියාවයි.
ශ්‍රී ලංකා අමරපුර මහා නිකායේ උත්තරීතර මහානායක පදවිය පිළිබඳ ශ්‍රී සන්නස් පත්‍රය පිළිගැන්වීමේ රාජ්‍ය මහෝත්සවයෙන්
උඩරට අමරපුර සාමග්‍රී සංඝ සභාවේ නායක පදවි ප්‍රදානෝත්සවය
ඉතිරිය»
සක්කාය දිට්ඨිය කෙසේ ඇති වේ ද?
විශිෂ්ටත්වයට පැමිණීමට
භේද නොසලකා සැමට මෙත් වඩන්න
සතුටු සිතින් දන් දෙමු
බුද්ධ ශාසනයක් තුළ පමණක් මුණ ගැසෙන ශ්‍රද්ධාවන්තයා
ශ්‍රී දළදා වහන්සේ වැඩසිටි බෙලිගල රාජ මහා විහාර පුදබිම
© 2000 - 2025 ලංකාවේ සීමාසහිත එක්සත් ප‍්‍රවෘත්ති පත්‍ර සමාගම සියළුම හිමිකම් ඇවිරිණි. අදහස් හා යෝජනා: [email protected]
අමාවක
පුර
අටවක
පසළොස්වක
අව
අටවක
