වීර්යවන්ත ආර්ය ශ්‍රාවකයා
වැරැදි දේ අතහරියි
 පොල්ගහවෙල
මහමෙව්නා භාවනා අසපු සංචිතයේ
නිර්මාතෘ සහ අනුශාසක
කිරිබත්ගොඩ
ඤාණානන්ද හිමි
මිලින්ද ප්‍රශ්නය වනාහී ඉතා පැරැණි වූ ත්, සැදැහැවත් බෞද්ධයන්ගේ මහත් සම්භාවනාවට
ලක්වූ ත්, සූත්‍ර පිටකයේ සඳහන් සම්බුද්ධ දේශනා මැනවින් පැහැදිලි කරන ග්‍රන්ථ
රත්නයකි. මෙම දුර්ලභ ධර්ම සංවාදය සිදු වී ඇත්තේ සම්බුද්ධ පරිනිර්වාණයෙන් වසර
පන්සියයක් ගත වූ අවදියේ දී ය. ඒ ග්‍රන්ථ රත්නයේ තවත් පරිච්ඡේදයක් මෙසේ පැහැදිලි
කරමු.
මිළිඳු රජතුමා තවදුරටත් නාගසේන මහරහතන් වහන්සේගෙන් මෙසේ විමසී ය.
”ස්වාමීනි නාගසේනයන් වහන්ස, අන්‍ය වූ කුසල් දහම් ය කියා යමක් තිබෙන්නේ ද?. එසේ නම්
ඒ අන්‍ය වූ කුසල් දහම් මොනවා ද?”
 ”මහරජාණෙනි, සීලය, ශ්‍රද්ධාව, වීරිය, සතිය, සමාධිය යන මේවා වනාහි අන්‍ය වූ කුසල්
දහම් ය.”
”ස්වාමිනී, සීලයේ ස්වභාවය කුමක්ද?”
”මහරජාණෙනි, සීලයේ ස්වභාවය සියලු කුසල් දහම්වල පැවැත්ම පිහිටීම යි. ඉන්ද්‍රිය, බල,
බොජ්ඣංග, මාර්ගාංග, සතිපට්ඨාන, සෘද්ධිපාද, ධ්‍යාන, විමෝක්ෂ, සමාධි සමාපත්ති ආදිය
සීලය මත පිහිටා තිබේ. මහරජාණෙනි, සීලය මත සිටින යෝගාවචර තෙමේ සීලය නිසා ම, සීලය මත
සිට ම පංච ඉන්ද්‍රිය වඩයි. ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය, විරිය ඉන්ද්‍රිය, සති ඉන්ද්‍රිය,
සමාධි ඉන්ද්‍රිය, ප්‍ර‍්‍රඥා ඉන්ද්‍රිය වඩයි. සියලු කුසල් දහම් නො පිරිහෙයි.”
”ස්වාමීනි, උපමාවක් වදාළ මැනැව“
”මහරජාණෙනි, වැඩී වර්ධනය වී විපුල බවට පත්වෙන ගස්කොළන් ආදී පැළවෙන යම්කිසි දේ්
ඇද්ද, ඒ සියල්ල වැටෙන්නේත්, වර්ධනය වෙන්නේත්, විපුල බවට පත්වෙන්නේත් පොළොව ඇසුරු
කොට පොළොව මත පිහිටා ය. මහරජාණෙනි, මේ අයුරින් ම සීලය මත සිටින යෝගාවචර තෙමේ සීලය
නිසා ම, සීලය මත සිට ම, පංච ඉන්ද්‍රි‍්‍රය වඩයි. ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය, විරිය
ඉන්ද්‍රිය, සති ඉන්ද්‍රිය, සමාධි ඉන්ද්‍රිය, ප්‍රඥා ඉන්ද්‍රිය වඩයි.
“ස්වාමීනි, තවදුරටත් උපමාවකින් වදාළ මැනව”
”මහරජාණෙනි, බලය උපදවාලන යම් කර්මාන්ත ආදිය ඇද්ද, ඒ සියල්ල කෙරෙන්නේ පොළොව ඇසුරු
කොට පොළොව මත පිහිටා ය. මහරජාණෙනි, ඔය අයුරින් ම සීලය මත සිටින යෝගාවචර තෙමේ සීලය
නිසා ම, සීලය මත සිට ම පංච ඉන්ද්‍රිය වඩයි. ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය, සති ඉන්ද්‍රිය,
සමාධි ඉන්ද්‍රිය, ප්‍රඥා ඉන්ද්‍රිය වඩයි.”
”මහරජාණෙනි, නගරය වර්ධනය කරන පිරිස නගරයක් නිර්මාණය කිරීමේ දී පළමුවෙන් කරන්නේ නගරය
පිහිටන තැන පිරිසුදු කොට, කටුකොහොල් බැහැර කරවා භූමිය සමතලා කරවා ඉන්පසු වීථි,
සිව්මංසල, සන්ධි ආදී සලකුණු යොදා නගරය නිර්මාණය කිරීම යි. මහරජාණෙනි, ඔය අයුරින්ම
සීලය මත සිටින යෝගාවචර තෙමේ සීලය නිසාම, සීලය මත සිට ම පංච ඉන්ද්‍රිය වඩයි.
ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය, විරිය ඉන්ද්‍රිය, සතිි ඉන්ද්‍රිය, සමාධි ඉන්ද්‍රිය, ප්‍රඥා
ඉන්ද්‍රිය වඩයි. මහරජාණෙනි, කරනම් ගසන්නා ශිල්ප දක්වනු කැමැතිව පොළොව සාරවා, ගල්
බොරලු බැහැර කරවා, භූමිය සමතලා කරවා සිව්මැලි භූමියක සිට කරණම් ගසයි. මහරජාණෙනි, මේ
අයුරින් ම සීලය මත සිටින යෝගාවචර තෙමේ සීලය නිසා ම, සීලය මත සිට ම පංච ඉන්ද්‍රිය
වඩයි. ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය, වීරිය ඉන්ද්‍රිය, සති ඉන්ද්‍රි‍්‍රය, සමාධි ඉන්ද්‍රිය,
ප්‍රඥා ඉන්ද්‍රිය වඩයි. මහරජාණෙනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාරණ ලදහ.
සීලේ පතිට්ඨාය නරෝ සපඤ්ඤෝ
චිත්තං පඤ්ඤං ච භාවයං
ආතාපි නිපකෝ භික්ඛු
සෝ ඉමං විජටයේ ජටං
ප්‍රඥාව සහිත වූ මනුෂ්‍ය තෙමේ සීලය මත සිට සිතත්, ප්‍රඥාවත් වඩයි. කෙලෙස් තවනා
වීරියෙන් යුතු, අවස්ථාවෝචිත ප්‍රඥාවෙන් හෙබි ඒ භික්ෂුව මේ අවුල ලිහා දමන්නේ ය.
අයං පතිට්ඨා ධරණීව පාණිනං
ඉදං ව මූලං කුසලාභිවුට්ඪියා
මුඛංවිදං සබ්බ ජිනානුසාසනේ
යෝ සීලක්ඛන්ධෝ
වරපාතිමොක්ඛියෝ
ප්‍රාණින් හට පිහිටක් තිබෙන මේ පෙළොව මෙන් කුසලාභිවෘද්ධියට මුල් වන්නේ මෙය යි.
සියලු බුද්ධානුශාසනයට මුඛ්‍ය කරුණ ද මෙයයි. එනම් යමෙක් උතුම් ප්‍රාතිමෝක්ෂාදියෙහි
සීලසම්පන්නව වාසය කරත් ද එය යි.
වීර්යෙහි ස්වභාවය
”ස්වාමීනි, නාගසේනයන් වහන්ස, වීරියෙහි ස්වභාවය කුමක් ද?”
”, වීරිය යනු තම ඉලක්කය සපුරා ගැනීමට උපකාර කිරීමේ ස්වභාවය යි. වීරියෙන් ලබන උපකාරය
හේතුවෙනුයි සියලු කුසල් දහම් නො පිරිහෙන්නේ
”ස්වාමීනි, උපමාවකින් වදාළ මැනැව“
”මහරජාණෙනි, එය මෙවැනි දෙයකි. නිවසක බිත්තියක් කඩා වැටෙන්නට යද්දී ලීයෙන් කරුවක්
ගසයි. කරුවෙන් ලැබෙන උපකාරය හේතුවෙන් ඒ බිත්තිය කඩා නො වැටෙයි. මහරජාණෙනි, ඒ
අයුරින් ම උපකාර කිරීමේ ස්වභාවය වීරිය යි. වීරියෙන් ලද උපකාරයෙනුයි සියලු කුසල්
දහම් නො පිරිහී තිබෙන්නේ.”
“ස්වාමීනි, තවත් උපමාවක් වදාළ මැනැවි”
”මහරජාණෙනි, එය මෙවැනි දෙයකි. කුඩා සේනාවක් සිටී. මහා සේනාවක් විසින් ඒ කුඩා සේනාව
යටපත් කරනු ලබයි. එනමුත් ඒ කුඩා සේනාවේ රජු ඒ සේනා පිරිසට අන්‍යොන්‍ය අනුග්‍රහය
දක්වයි. තමන්ගේ කුඩා සේනාවට අවශ්‍ය යුද්ධෝපකරණ ආදිය සපයා දෙයි. එසේ නිරතුරුව ලබන
අනුග්‍රහය හේතුවෙන් එම කුඩා සේනාව අර මහා සේනාව මැඬපවත්වයි. මහරජාණෙනි, කුසල්
දහම්වලට උපකාර ලැබීමේ වීර්යත් එවැනි දෙයකි.”
”වීරියෙන් ලැබෙන උපකාරය නිසා කුසල් දහම් නො පිරිහේ. මහරජාණෙනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ
මේ කරුණ මැනැවින් වදාරා තිබේ.
පින්වත් මහණෙනි, වීර්යවන්ත වූ ආර්ය ශ්‍රාවකයා අකුසල් දුරු කරයි. කුසල් වඩයි. වැරැදි
දේ අත්හරී. නිවැරැදි දේ ප්‍රගුණ කරයි. පිරිසිදු ජීවිතයක් පරිහරණය කරයි.
- නයනා නිල්මිණී |
අමාවක
පුර
අටවක
පසෙලාස්වක
අව
අටවක
