සම්බුදු උපත සිදු වූ බුද්ධ භූමි වන්දනාව 35
ජේතවනාරාමයේ වැඩ සිටි
මහරහතන් වහන්සේලාගේ කුටි
- නාරංවත්තේ
ධම්මසිරි හිමි
කෝසම්බ කුටිය
බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පාවිච්චිය සඳහා ජේතවනාරාමයේ තිබූ කුටිවලින් එකකි
මෙය. අනේපිඬු සිටුතුමා විසින් කරවන ලදී. ආනන්ද බෝධියට මීටර 76 ක් පමණ
උතුරින් පිහිටා ඇත. මෙහි කැණීම් කරද්දී ඇලෙක්සැන්ඩර් කණිංහැම් මහතාට
අක්ෂර සහිත බෝධිසත්ව පිළිමයක් හමුවිය. එය කුෂාන්, රාජ සමයේ දී බල නමැති
භික්ෂුවක් විසින් පූජා කරන ලද්දක් බවට පුරාවිද්‍යාඥයන් විසින් තහවුරු
කොට ඇත. එම කෝසම්භ කුටිය සක්මන් මළුව අසල පිහිටා ඇත.
සක්මන් මළුව
කෝසම්භ කුටියට ගිනිකොන දෙසින් ඇති සක්මන් මළුව පළල මී. 3 ක් හා දිග මී.
15ක්ද උස මී. 1.2 ක්ද වේ.එය මැදින් උතුරු පැත්තෙන් උඩට නැගීමට පඩිපෙළක්
තිබී ඇත. මෙම මළුව බටහිර සිට නැගෙනහිර පැත්තට විහිදේ. කෝසම්භ කුටියෙන්
හමු වූ බෝධි සත්ව පිළිමයක ලියා තිබූ සක්මන් මළුව මෙය විය යුතුය.
මේ නිසා එම සක්මන් මළුව බුදුරජාණන් වහන්සේ සක්මන් කිරීම සඳහා භාවිතා කළ
එකක් ලෙස සැලකේ. බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් රාහු අසුරේන්ද්‍රයා දමනය කළේ
එම ස්ථානයේදී බව සඳහන් වෙයි. අදටද එම ස්ථානය කෝසම්භ කුටිය ඉදිරිපසින්
දකින්නට ඇත.
ජේතවන පොකුණ
සක්මන් මළුව |
කෝසම්බ කුටිය |
 |
භික්ෂූන් වහන්සේ ස්නානය කරන ලද පොකුණ |
වරක් කොසොල් රට තුළ නියඟයක් ඇතිවී අස්වැන්න සියල්ලම විනාශ වූ අතර
සියලුම ප්‍රාණීහු මහා ආපදාවකට පත් වූහ. මහා කරුණිකයාණෝ සියලු සතුන් වෙත
මහා කරුණාවෙන් වැසි වැසීමට අධිෂ්ඨානය කර ආනන්ද හාමුදුරුවන් වහන්සේ
අමතා”ආනන්ද ස්නානය සඳහා අඳනය ගෙන එන්න” යැයි වදාළහ.
මෙසේ වදාළේ ජේතවන පොකුණේ ස්නානය කිරීමේ අදහසිනි. බුදුරජාණන් වහන්සේ
අඳනය පොරවා ජේතවන පොකුණේ පඩිපෙළේ වැඩ සිට සත්‍ය ක්‍රියා කළ සේක.
නැගෙනහිර දෙසින් කළු වළාකුලක් ඇති වී තද වර්ෂාවක් ඇති විය.
පොකුණද පිරී ඉතිරී ගියේය. බුදුරජාණන් වහන්සේ සමඟින් මහා සංඝයා ඒ ජලයෙන්
ස්නානය කළහ.
විශාඛා මහා උපාසිකාවගේ ඉල්ලීම පරිදි භික්ෂූන් ස්නානය කරන විට නානකඩයක්
පාවිච්චි කළයුතු යන ඉල්ලීම ඉදිරිපත් කිරීමෙන් අනතුරුව බුදුරජාණන්
වහන්සේ භික්ෂූන් වහන්සේලා ස්නානය කරන විට නානකඩයක් අඳින ලෙස විනය
නීතියක් ද පනවන ලදී. ඒ ජේතවන පොකුණ සමීපයේ සිටය. දැනට මේ පොකුණ
බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩසිටි ගන්ධ කුටියට පිටුපසින් දැකිය හැක.
කරේරු කුටිය
කරේරු හෙවත් ලුණුවරණ ගසක් තිබුණු තැන ඉදිකළ නිසා මෙම කුටිය එම නමින්
හඳුන්වා ඇත. දිනක් දවල් දානයෙන් පසු මෙම කුටියට රැස්ව භික්ෂූන්
වහන්සේලා පූර්ව ජන්ම පිළිබඳ සාකච්ඡා සිදුකළ අතර ගඳ කිලියේ සිට දිවකනින්
එය ශ්‍රවණය කළ බුදුරජාණන් වහන්සේ එම ස්ථානයට වැඩම කොට තමන්ගේ මෙන්ම
අතීත බුදුවරුන්ගේ පුනර්ජන්ම පිළිබඳ දේශනයක් කළ බව සඳහන්ය. එපමණක් නොව
බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් මහා අපධාන සූත්‍රයද මෙහිදී දේශනා කළහ. දිනක්
බුදුරජාණන් වහන්සේ අසංවර භික්ෂූන් මේ කුටියෙන් පිටත්කර හරින ලදී. මෙම
කුටිය අනේපිඬු සිටුතුමා විසින් කණු මත ගොඩනඟන ලද අතර එය දිව්‍ය
විමානයක් හා සමාන වූවකි.
අට කොන් ළිඳ
අෂ්ට ස්ථූපයන් පසු කර ඉදිරියට ගිය විට ඉතා පැරණි කොන් අටකින් යුත්
අපූරු ළිඳක් ඔබ සැමට දැකීමට හැකිවේ. ඉතා පැරණි මේ ළිඳ දැන් අලුත්වැඩියා
කර උද්‍යානයට ජලය සැපයීම පිණිස යොදාගන්නා අතර ඉතා දරුණු ඉඩෝරයේදී පවා
මෙම ළිඳ නොසිඳෙන උල්පතක් ඇති බවට ප්‍රදේශවාසීන්ගේ ජනප්‍රවාදවල සඳහන්ව
ඇත.
මෙම නිර්මාණය ඉතාමත් අලංකාර නිර්මාණයකි. බුද්ධ කාලයේ සැවැත්නුවර සිටි
බමුණෙකුගේ පුතුන් අට දෙනෙකු ජේතවනාරාමයේ බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් බණ අසා
පැහැදි ජේතවනාරාම වාසි භික්ෂූන් වහන්සේලාගේ ප්‍රයෝජනය පිණිස ළිං අටක්
කරවීමට කතිකා කරගත් අතර මේ සඳහා මුදල් ගැනීමට මේ දරුවන් අට දෙනා තම
පියාට තමන් සිදු කිරීමට යන ක්‍රියාව පිළිබඳ කරුණු දක්වන ලදී. දැඩි
මසුරුකමින් හා මිථ්‍යාදෘෂ්ටික භාවයෙන් යුතු වූ මේ පියා තම දරුවන්ට ළිං
අට වෙනුවට එක ළිඳක් සාදන්නට යෝජනා කර එය නිර්මාණය විය යුතු අයුරුද
පෙන්වා දුන්නේය. “ළිං අටක් සෑදීමට මුදල් වියදම් නොකර තමුන් අට දෙනාම
සිහිපත් වීම පිණිස කොන් අටක් යොදා ගනිමින් ඔබ අට දෙනාම එක ළිඳක්
නිර්මාණය කරන්න”යැයි ඔහු කීවේය. තම පියාගේ අදහසට එකඟ වූ දරුවන්
පියාගෙන් ලද මුදලින් කොන් අටක් සහිත මේ අට කොන් ළිඳ නිර්මාණය කරන ලදී,
අදට ද එහි ජලය පවතියි.
තවත් කොටසක්
වෙසක් පුර පසළොස්වක පොහෝදා
මැයි 03 වනදා පත්‍රයේ
|
