රේරුකානේ චන්දවිමල මහා නා හිමි චරිතාපදානය - 11

ජනක වෙත්තසිංහ

රේරුකානේ මා හිමියන් චතුරාර්ය සත්‍යය පොත ලියන්නේ 1947 වසරේ දී ය. එහි සංඥාපනයෙහි මෙසේ සඳහන් වෙයි. “බුද්ධ ධර්මයේ පරම සත්‍ය චතුරාර්ය සත්‍යයම ය. එබැවින් නියම බෞද්ධයකු වන්නට මේ ආර්ය සත්‍යයන් පිළිබඳව තරමක දැනුමක් වත් ඇති කර ගත යුතු ය.”

රේරුකානේ මා හිමියන් පවසන ආකාරයට චතුරාර්ය සත්‍ය පිළිබඳ පුළුල්ව විමසා බැලූ හොඳ පොතක් ඒ වන විට පළ වී තිබුණේ නැත. අටුවාපොත් අතුරෙන් චතුරාර්ය සත්‍ය පිළිබඳව දීර්ඝ විස්තරයක් ඇත්තේ ‘සම්මෝහ විනෝදනී’ නම් වූ විභංගප්‍රකණාර්ථ කතාවේ හා විශුද්ධි මාර්ගයේ ය. පාලි භාෂාව නො දත් සාමාන්‍ය ජනයාට ඒ වායෙන් ප්‍රයෝජන ගත නො හැකි බව මා හිමියන්ගේ අදහස ය.

ඒ වාගේ පාලි භාෂාව දත් පමණින් ද ඒවා කියවා චතුරාර්ය සත්‍ය තේරුම් ගැනීම පහසු දෙයක් නො වන බව උන්වහන්සේ පවසති. “ඒ ඒ පොත්වල චතුරාර්ය සත්‍ය විස්තර කර තිබෙන්නේ ‘ධම්මාසංගනි ප්‍රකරණයෙහි” එන පරමාර්ථ ධර්ම විභාගයන් මැනවින් උගත් අයට දැන ගැනීමට සුදුසු හැටියට ය. පූර්ව භාගයෙහි ඇති කර ගන්නා ලද පරමාර්ථ ධර්මය පිළිබඳ දැනුමක් නැතිව පාලි භාෂාව දත් පමණින් ම ඒවායේ යථාර්ථය දත හැකිවේය” යන අදහසින් ඒ පොත් කියවන්නවුන්ට ඇති වන්නේ නොදැනම දැනගතෙමි යන රැවටීමක් පමණකි. ඒ රැවටීම නම් කොහෙත්ම නොදැන සිටිනවාටත් වඩා නපුරකි. පාලි භාෂාව පමණක් උගෙන දහම්පොත් කියවා එසේ රැවටී සිටින අය මෙකල බොහෝ වෙති.” මහා නාහිමියෝ එසේ ප්‍රකාශ කර සිටිති.

“නවකතා පොතක් කියවන්නකුට වෙහෙසක් නැතිව අර්ථයත් කතා රසයක් ලැබෙන සේ, ලෙහෙසියෙන් අර්ථය හා ධර්ම රසය ලැබෙන හැටියට ගැඹුරු ධර්මය අඩංගු පොත් සම්පාදනය නො කළ හැකි ය. එබැවින් කථිකයන්ගේ හෝ ලේඛකයන්ගේ හෝ සමත්කමේ අනුහසින් ම ගැඹුරු ධර්මය ලෙහෙසියෙන් තේරුම් ගන්නට බලාපොරොත්තු නොවී ධර්මය හොඳින් අවබෝධකර ගැනීමට පොත් කියවන්නා විසින් ද උත්සාහ කළ යුතු ය.” චතුරාර්ය සත්‍ය දනු කැමතියන් විසින් මෙම පොත නවකතා පොතක් මෙන් වරක් දෙවරක් කියවා හැර නො දමා වාර බොහෝ ගණනක් නැවත නැවතත් කියවිය යුතු ය. පොතේ කියවෙන කරුණු සිත්හි තබාගෙන ඒවා ගැන නැවත නැවතත් කල්පනා කළ යුතු ය. එසේ කළහොත් සියල්ල දත් කවරකුට වුව ද මේ පොතේ උපකාරයෙන් චතුරාර්ය සත්‍ය පිළිබඳ මනා දැනුමක් ඇති කරගත හැකි වනු ඇත. මෙසේ ඉහත ප්‍රකාශ ගෙන හැර පෑවේ උන්වහන්සේගේ එම අදහස් මතින් පාඨකයාට බොහෝ දේ උගත ගත හැකි නිසා ය.

චතුරාර්ය සත්‍ය වැනි දහමක් පිළිබඳ ඉගෙනීමේ දී ඒ පිළිබඳ කරුණු අඩංගු පොතක් හා නවකතාවක් කියවීමේ දී ලැබෙන රසයේ විවිධත්වය මෙන්ම නවකතාවක් කියවීමේ දී මෙන් ධර්ම කරුණු අඩංගු පොතක් කියැවීමට මනස සූදානම් කර ගත යුතු ආකාරය වැනි වටිනා උපදෙස් උන්වහන්සේගේ ප්‍රත්‍යක්‍ෂයෙන් අත්දුටු අත්දැකීම් මතින් අපට උකහා ගැනීමට හැකිවෙයි.

එසේම චන්දවිමල නා හිමියන්ගේ චතුරාර්ය සත්‍ය පොතට ප්‍රස්තාවනාවක් ලියන්නේ තවත් එසේම කීර්තිමත් සංඝපීතෘවරයකු වූ බලන්ගොඩ ආනන්ද මෛත්‍රෙය මා හිමිපාණන් වහන්සේ ය. ආනන්ද මෛත්‍රෙය මා හිමිපාණන් වහන්සේගේ ඉතා වටිනා ප්‍රස්තාවනාවේ අවසන් පරිච්ඡේදයට ඔබගේ සිත යොමුකරවමි.

රේරුකානේ චන්දවිමල මහා නාහිමියන් සහ කිරිඔරුවේ ධම්මානන්ද හිමි

චතුරාර්ය සත්‍යය පිළිබඳ කුඩා පොත් කීපයක් ඇතත් මෙතරම් ලිහිල් ලෙසත් විස්තරවත් එය දැක්වුණු මෙතරම් මහත් ග්‍රන්ථයක් මේතාක් හෙළබසින් පළ වී නැත. නූගතුන්ට පමණක් නොව උගතුන්ටද හස්තසාර වස්තුවක් වූ මේ චතුරාර්ය සත්‍ය විභාගය එයටම සුදුසු සමතා අතින්, ලක්දිව අද්විතීය ධර්මධරයෙකු අතින් ලියැවීම ධර්මඥානය පතන හෙළයන්ගේ භාග්‍යයකි. ග්‍රන්ථ කර්තෘ වූ අභිධම්මික රේරුකානේ චන්දවිමල තෙරපාණන් වහන්සේ සෑම දෙනාගේම නොවක් පැසසුමට බඳුන්හ.

එයින් කියවෙන්නේ එතෙක් චතුරාර්ය සත්‍යය වැනි නිර්වාණගාමී ප්‍රතිපදාවක් සහිත ගැඹුරු ධර්මයක් පිළිබඳව ලියවුණු වෙනත් පොතක් නො මැති බවත් ය. මෙවන්නක් ලියන්නට සුදුසුකම් ඇති වෙනත් සමතකු නොමැති බවත් ය. ආනන්ද මෛත්‍රෙය නා හිමි වැනි සුවිශේෂී භික්‍ෂූන් වහන්සේ කෙනකු විසින් අද්විතීය ධර්මධරයකු වැනි ආත්මීය ගෞරව නාමයකින් හැඳින්වීමෙන් හැඟෙන්නෙ රේරුකානේ මා හිමියන්ගේ ධාර්මික ජීවිතයේ ඇති විශිෂ්ට ගුණයය.

රේරුකානේ චන්දවිමල මා හිමියන් මෙසේ ලියන ලද සුවිශේෂී වූ දහම් පොත් පෙළ නිසා තවත් බොහෝ ගිහි මිනිසුන්ගේ මෙන්ම භික්‍ෂු ජීවිතවලට ද ලැබුණේ ආලෝකයකි. රේරුකානේ චන්දවිමල මහා නාහිමියන්ගේ අවසාන කාලයේ උන්වහන්සේගේ උපස්ථායක ලෙස කටයුතු කළේ කිරිඔරුවේ ධම්මානන්ද නමැති භික්‍ෂූන් වහන්සේ ය. ධම්මානන්ද හිමියන් භික්‍ෂු ශාසනයට ඇතුල් වූයේ ද රේරුකානේ මා හිමියන්ගේ දහම්පොත් කියැවීමෙන් බුදු දහම පිළිබඳව මනා පැහැදීමක් ඇතිවීමෙනි. එවකට රේරුකානේ චන්දවිමල මා හිමියන් ඇසට නො දැක තිබුණ ද ගිහි කල ගුරුවරයකු වූ කිරිඔරුවේ ධම්මානන්ද හිමියන්ට මහණ වීමට අදහස පහළ වූණේ රේරුකානේ මා හිමි විසින් ලියන ලද පැවිදි දිවිය පිළිබඳ කරුණු සහිත ‘ශාසනාව තරණය’ කියැවීමෙන් පසුව ය.

සියලු බැඳීම් වලින් නිදහස් වූ උතුම් භික්‍ෂු ජීවිතයට ඇතුළත්වීමට ලැබීම මහත් වූ භාග්‍යයකි. කිරිඔරුවේ ධම්මානන්ද හිමියන්ට මෙම පින පාදා දුන්නේ රේරුකානේ මා හිමියන් අතින් ලියැවුණ පොත් හි බලය විසිනි. කිරිඔරුවේ ධම්මානන්ද හිමියන් රේරුකානේ මා හිමියන්ට උපස්ථාන කිරීමට පෙලඹෙන්නේ ද තමාට කළ උපකාරයට මහා නා හිමියන් වෙත කරන කෘතගුණ සැලකීමක් වශයෙනි.

මෙසේ කිරිඔරුවේ ධම්මානන්ද හිමියන් මහණ වන්නේ වෙනත් භික්‍ෂූන් වහන්සේ නමක් යටතේ ය. එහෙත් 1980 ඔක්තෝබර් මාසයේ දී ධම්මානන්ද හිමියන් ශ්වේජින් නිකායට ඇතුළත් වෙමින් සහ රේරුකානේ චන්දවිමල මහා නාහිමියන්ගේ ශිෂ්‍යයකු ලෙස පොකුණුවිට විනයාලංකාරාමය සීමා මාලකයේ දී උපසම්පදාව ලබා ගනියි.

වසර 17 ක් පමණ කාලයක් රේරුකානේ චන්දවිමල මා හිමිපාණන් වහන්සේගේ උපස්ථායකයා බවට පත්වීමෙන් මා හිමියන් වහන්සේ සමීපයේ හිඳින්නට හැකිවීම නිසා මාහිමිපාණන් වහන්සේගේ ඇවැතුම් පැවතුම් පිළිබඳව කිරිඔරුවේ ධම්මානන්ද හිමියන්ට ඉතා හොඳ අවබෝධයක් ලැබෙයි. ධම්මානන්ද හිමියන් පවසන්නේ “මහා නා හිමියන් තියුණු නුවණකින් යුක්ත වූ බවයි. එසේම ඕනෑම සියුම් ගැඹුරු කාරණයක් පිළිබඳව විනිවිද යන නුවණක් උන්වහන්සේට තිබුණි. විශ්වවිද්‍යාලවල මහාචාර්යවරුන් පවා සමහර කරුණු ගැන මහා නායක ස්වාමීන් වහන්සේ සමඟ සාකච්ඡා කරන විට උන්වහන්සේගේ දැනීම පිළිබඳව මවිතයට පත්වූහ. උන්වහන්සේ පුදුම ධාරණ ශක්තියකින් යුක්ත වූහ. යමක් එක් වරක් කියවූ පමණින් මතක සිටින ස්වභාවයක් පැවතුණි. අනූපස්වියේ දී පවා ඒ ධාරණ ශක්තිය උන්වහන්සේ තුළින් විද්‍යාමාන විය.” රේරුකානේ හිමියන්ගේ දැනුම සහ ධාරණ ශක්තිය පිළිබඳ ධම්මානන්ද හිමියන් එසේ ප්‍රකාශ කරති.

තවත් කොටසක් දෙසැම්බර් 09 වන දා පත්‍රයේ පළවේ

රේරුකානේ චන්දවිමල මහා නා හිමි චරිතාපදානය - 10 සම්මෝහය දුරු කළ පොත් පෙළ