ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2568 ක් වූ මැදින් අව අටවක පෝදා 2025 මාර්තු 22 සෙනසුරාදා
[UNICODE]
මුල් පිටුව | බොදු පුවත් | කතුවැකිය | බෞද්ධ දර්ශනය | විශේෂාංග | වෙහෙර විහාර | පෙර කලාප | දහම් අසපුව | දායකත්ව මුදල් | ඊ පුවත්පත |
උඩහමුල්ල ශ්‍රී ජිනරතනාරාම වෙහෙර බිම ඡායාරූපය - නිශ්ශංක විජේරත්න
මාර්තු 22 සෙනසුරාදා පූ.භා 04.25 අව අටවක ලබා 23 ඉරිදා පූ.භා 05.25න් ගෙවේ. 22 සෙනසුරාදා සිල්
අව අටවක
මාර්තු 22
අමාවක
මාර්තු 29
පුර අටවක
අප්‍රේල් 05
පසළොස්වක
අප්‍රේල් 12
බුදුරජාණන් වහන්සේ රජගහනුවර කලන්දක නිවාප නම් වූ වේළුවනාරාමයේ වැඩ වසන සේක. ඒ සමයේ විශාක නම් වූ උපාසක මහත්මයෙක් ධම්මදින්නා රහත් මෙහෙණින් වහන්සේ කරා පැමිණියේ ය. එම අවස්ථාවේ විශාක උපාසක මහතා ධම්මදින්නා මෙහෙණින් වහන්සේගෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේ කුමන දහමක් “සක්කාය” යැයි වදාරණ ලද්දේ දැයි ප්‍රශ්න කළේ ය. එවිට ධම්මදින්නා රහත් මෙහෙණින් වහන්සේ මෙම පැහැදිලි කිරීම කළා ය. “පංච ඛො ඉමෙ ආවුසො විසාඛ, උපාදනක්ඛන්ධා සක්කායො වුත්තෝ භගවතා, සෙය්‍යථිදං රූප උපාදන ඛන්ධො වේදනා උපාදාන ඛන්ධො සඤ්ඤා උපාදාන ඛන්ධො සංඛාරා උපාදාන ඛන්ධො විඤ්ඤාණ උපාදන ඛන්ධො ඉමෙ ඛො ආවුසො විසාඛ පඤ්චඋපාදනක්ඛන්ධා සක්කායො වුත්තො භගවතා” මෙම පාලි පාඨයේ තේරුම මෙසේ ය. ඇවැත් විශාඛයෙනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ උපාදානයට හේතු වූ නැතහොත් ප්‍රත්‍ය වූ ස්කන්ධ පහ සක්කාය යැයි වදාරණ ලදහ. ඒවා නම්, රූප උපාදානස්කන්ධය වේදනා උපාදානස්කන්ධය, සංඥා උපාදානස්කන්ධය, සංඛාර උපාදානස්කන්ධය හා විඤ්ඤාණ උපාදානස්කන්ධය යැයි ද විසාඛයෙනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ පඤ්චස්කන්ධය සක්කාය යැයි වදාරණ ලදි. රූප, වේදනා, සංඥා, සංඛාර සහ විඤ්ඤාණ යන පංචස්කන්ධය උපාදාන වශයෙන් අල්ලා ගැනීම නැතහොත් බැඳීයාම (සංසාරික ව) සිදු වෙනවා. මෙම අල්ලා ගැනීම තමයි “සක්කාය” යනුවෙන් අදහස් කළේ. සත්ත්ව යන වචනයට මිනිසුන්, තිරිසන් සතුන්, මෙන් ම දෙවියෝ ද ඇතුළත් වෙනවා. ඒවගේම මනුෂ්‍ය කියන වචනයට ස්ත්‍රී පුරුෂ යන කොටස් දෙක ම අයිති වෙනවා. මේ අය අතර බාල මහලු යනාදී වශයෙන් විවිධ කොටස් සිටිනවා. ස්ත්‍රී,පුරුෂ හෝ බාල මහලු වශයෙන් මනුෂ්‍යයන් වර්ගීකරණය කළත් ඔවුනොවුන් වෙන් වෙන් වශයෙන් හඳුනා ගැනීම ව්‍යවහාර ලෝකය තුළ සිදුවිය යුත්තක්. එනිසා තමයි මෙම පිරිසට විමලසේන, ධර්මදාස, කමලා, විමලා යනාදී වශයෙන් විවිධ නම්වලින් නම් කරන්නේ. ඔවුනොවුන් එකිනෙකා වෙන් වෙන් වශයෙන් හඳුනාගැනීම සඳහා මෙලෙස නම් කිරීම අප හඳුන්වන්නේ සම්මුති සත්‍යය ලෙසයි.
අතීතයේ අනුරාධපුර රාජ්‍ය කර වූ රජ කෙනකුට සහාය වෙමින් අමාත්‍ය ධුරයක් දැරූ ‘දේව“ කියන අමාත්‍යවරයෙක් සේවකයන් පිරිවරා ගෙන මහත් තේජසකින් ‘මල්වැස්සා’ කියන ගමේ ජීවත් වුණා. දවසක් රාජ සභාවට ගොස් එන අතරේ, අනුරාධපුර නගරයට බටහිර දිශාවේ තමා බාරයේ තියෙන ගම්වල ඇවිදලා මිනිසුන්ගේ අඩුපාඩු හොයලා බලලා, දහවල් වන කොට ගෙදරට ගොඩවුණා. ගමන් වෙහෙසත්, දැඩි අව් රශ්මියත් නිසා අමාත්‍යවරයාට දැන් බොහොම බඩගිනියි. නිවෙසට ආ විගස කෑම මේසයට ගොස් කෑම බෙදාගෙන නිවෙසේ ඉදිරිපිට පුටුවක ඉදගෙන නිදහසේ කෑම කන්න පටන් ගත්තා. ආහාර සුවඳ දසත පැතිරී ගියා. ලොකු බඩගින්නකින් පෙළුණු බල්ලෙක් වෙවුල වෙවුලා එතැනට දුවගෙන එන්න පටන් ගත්තා. ඒ වෙලාවේ ඇමැතිවරයාගේ සේවකයෙක් ඌ එනවා දැකලා, මුගුරක් අරගෙන ඌට පහර දෙන්න ඉදිරියට ගියා. ‘දේව“ ඇමැතියා ඒක දැකලා ‘ඒයි පුරුෂය, ඔය බල්ලට ගහන්න එපා. පේන්නේ නැද්ද ඌ ලොකු බඩගින්නකින් ඉන්නවා කියලා. ඇවිද ගන්නවත් බැරි තරම් කුසගින්නෙන් වෙව්ලනවා.‘යි කිව්වා. බල්ලාට පහරදීම වළැක්වුවා. තමාගේ බත්පතින් ඒ සතාට කන්න පුළුවන් ආහාර අනලා මහත් බත් පිඬක් කන්නට දුන්නා. බල්ලාත්, මහත් ආශාවෙන් ඉක්මනින් ම බත් ටික කාලා වලිගය ගසන්න පටන් ගත්තා. ඒ බත් පිඬ නිසා ම ඇමැතිවරයාට පක්ෂපාතී බවක් දැක්වූවා. ඒ දිහා බලා හිටිය ‘දේව“ ඇමැතිට පුදුම සතුටක් හිතේ උපන්නා. අමාත්‍ය ධුරයත්, මහත් ඉසුරු නිසා උපන් මාන්නයක් සහිත ව ජීවත්වෙලා ආයුෂ කෙළවර මිය ගියා. ඇමැතිවරයාට මුළු ජීවිත කාලයට ම කර ගන්න පුළුවන් වුණේ මේ පින්කම විතරයි. ඔහු මිය ගිහින් ඒ ගමේ ම එක් අඹුසැමි යුවළකට දාව ඉපදුණා. ක්‍රමයෙන් වැඩිවියට පත් වෙලා ආවාහයක් ද කර ගත්තා. රැකියා කරමින් දරුවන් ද පෝෂණය කළා. එම ආත්ම භාවයෙත් ආයුෂ ක්‍රමයෙන් ඉවර වෙමින් තිබුණා. දරුවන් ආවාහ විවාහ කර දීලා ඒ ගමේ තිබුණු ‘මල්වැස්සා“ විහාරයට ගිහින් භික්ෂූන් වෙතින් ‘අභය තෙරුන්“ නමින් පැවිද්ද ලබා ගෙන සැඳෑ සමය ගත කරන්න පටන් ගත්තා.
පුද්ගල චිත්ත සන්තානය තුළ පවතින මානසික ගැටලු අතර උද්වේගකර අවස්ථාවක් ලෙස පීඩනය හැඳීන්විය හැක. ලෝකය දිනෙන් දින සංකීර්ණ වේ. පුද්ගලයා විසින් සිය ජීවිතය තුළ මුහුණ දිය යුතු දෛනික කාර්යයන් හේතුවෙන් කාර්යබහුල දිවි පෙවෙතක් ගත කරනු ලබයි. ඒ තුළ අත්විඳින ගැටලු ප්‍රමාණය හා ජයග්‍රහණය කළ යුතු ජීවිත අරගලය මහා සයුර තරම් ය. ඒ අතර අධ්‍යාපනය, වෘත්තීය ජීවිතය, පවුල් ජීවිතය, සෞඛ්‍ය, ආර්ථික, දේශපාලනික, ආගමික හා සංස්කෘතික ආදී ජීවන රටාවන්හි විවිධ අවස්ථා අනුව මතුවන බාහිර උත්තේජකයන්ට මුහුණ දීමට සිදු වේ. ඒ හරහා ඇති වන උද්වේගකාරී ස්වභාවයන්ට පුද්ගලයා ප්‍රතිචාර දැක්වීම නිසා හටගන්නා වූ අසමතුලිතතා හේතුවෙන් පුද්ගල චිත්ත සන්තානය තුළ විශාල මනසික පීඩාකාරී තත්ත්වයන් උද්ගත වනු දැකිය හැකි ය. සත්ත්වයාගේ උපතේ සිට මරණය දක්වා පවත්නා මෙම තත්ත්වය මානසික පීඩනය යැයි සරලව ම හඳුනාගත හැකි ය. මේ පිළිබඳ අධ්‍යයනය කළ නූතන මනෝවිද්‍යාත්මක පර්යේෂණ හා බෞද්ධ මූලාශ්‍ර ගත සූත්‍ර දේශනා බහුල ව ඇත. බටහිර මනෝවිද්‍යවට අනුව මානසික පීඩනය සඳහා ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ යෙදෙන්නේ Pressure යන පදය යි. ඒ සඳහා සුචරිත ගම්ලත් මහතා ලබා දෙන නිර්වචන වනුයේ පීඩාව, පීඩනය, බලය, තෙරපීම, අපහසුව, දුෂ්කරතාව, බලපෑම, බරපතළකම යන්නයි. ටිම්. හින්ඩලේ (T. Hindle) මහතාගේ නිර්වචනයට අනුව පීඩනය විස්තර කරන්නේ “පීඩනය යනු අපට නො පෙනෙන රෝගයකි. එම රෝගයට සෑම සාමාජිකයකු ම යටත් වේ. කිසිවකුට එම රෝගය නොසලකා හැරිය නොහැකි ය” යනුවෙනි. එමෙන්ම පීඩනය පිළිබඳ අදහස් දක්වන උගතුන් විසින් ධනාත්මක පීඩනය හා ඍණාත්මක පීඩනය වශයෙන් අංශ දෙකක් ඇති බව පෙන්වා දී ඇත. සමස්ත නූතන විද්වතුන්ගේ පොදු මතය වී ඇත්තේ ලොකු කුඩා, ස්ත්‍රී පුරුෂ යනාදී සියලු ප්‍රජාවට භේදයකින් තොරව පීඩනය යන පොදු සාධකයට ගොදුරු වීමට සිදුවන බව යි. පීඩනය පිළිබඳ සාකච්ඡා කිරීමේ දී බුදු දහම දක්වන අදහස පිළිබඳ අවධානය යෙමු කිරීම ඉතා වැදගත් කරුණක් බව පෙනී යයි.
ශ්‍රී ලංකා අමරපුර මහා නිකායේ උත්තරීතර මහානායක පදවිය පිළිබඳ ශ්‍රී සන්නස් පත්රය පිළිගැන්වීමේ රාජ්‍ය මහෝත්සවයෙන්
උඩරට අමරපුර සාමග්රී සංඝ සභාවේ නායක පදවි ප්රදානෝත්සවය
ඉතිරිය»
මරණය ළඟ ඔබත් සතුටින් ද?
දුෂ්කරතා මඟහරිනු පිණිස මායාවෙන් ඔබ්බට
පින් ඇති දෙවිවරු
සද්ධර්ම කීර්ති ශ්‍රී පියරතන හිග්ගොඩ උදයධම්මාභිධාන නා හිමි සසුන් මං පෙත
ගුණ නැණ බෙලෙන් පිරිපුන් පනම්වෙල වජිරබුද්ධි නා හිමි
අසූ හත් වසරක් සපුරන ශාසන කීර්තී ශ්‍රී සාසනවංසවංසාලංකාර මඩබාවිට සුමනවංශ නාහිමිපාණෝ
ලෙන් විහාර සම්ප්‍රදායේ අසිරිමත් නාමය පිලිකුත්තුව රාජ මහා වෙහෙර බිම
© 2000 - 2025 ලංකාවේ සීමාසහිත එක්සත් ප‍්‍රවෘත්ති පත්‍ර සමාගම සියළුම හිමිකම් ඇවිරිණි. අදහස් හා යෝජනා: [email protected]
අව
අටවක
අමාවක
පුර
අටවක
පසළොස්වක
