ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2568 ක් වූ උඳුවප් අව අටවක පෝදා 2024 දෙසැම්බර් 22 ඉරිදා
[UNICODE]
මුල් පිටුව | බොදු පුවත් | කතුවැකිය | බෞද්ධ දර්ශනය | විශේෂාංග | වෙහෙර විහාර | පෙර කලාප | දහම් අසපුව | දායකත්ව මුදල් | ඊ පුවත්පත |
ඡායාරූපය - නිශ්ශංක විජේරත්න
දෙසැම්බර් 22 ඉරිදා අ.භා. 02.36 අව අටවක ලබා 23 සඳුදා අ.භා 05.10 ගෙවේ. 22 ඉරිදා සිල්
අව අටවක
දෙසැම්බර් 22
අමාවක
දෙසැම්බර් 30
පුර අටවක
ජනවාරි 07
පසළොස්වක
ජනවාරි 13
බුදුරජාණන් වහන්සේගේ අභිප්‍රාය වූයේ ලෝක සත්ත්වයා සංසාර දුකින් එතෙර කිරීම යි. ඒ සඳහා තථාගතයන් වහන්සේ දේශනා කරන මූලික ඉගැන්වීම් ලෙස චතුරාර්ය සත්‍යය, පටිච්චසමුප්පාදය, ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය, ත්‍රිලක්ෂණය පෙන්වා දිය හැකි ය. බුදුරදුන්ගේ මූලික ඉගැන්වීමක් ලෙස ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය පෙන්වා දිය හැකි ය. තථාගතයන් වහන්සේගේ ප්‍රථම ධර්ම දේශනාව ධම්මචක්කපවත්තන සූත්‍රය යි. මෙය සූත්‍ර පිටකයේ සච්ච සංයුක්තයේ ඇතුළත් වේ. එනම්, “ද්වේ මේ භික්ඛවේ අන්තා පබ්බජිතේන න සේවිතබ්බා, යෝචායං කාමේසු කාමසුඛල්ලිකානුයෝගෝ හීනෝ ගම්මෝ පෝථුජ්ජනිකෝ අනරියෝ අනත්ථසංහිතෝ. යෝ චායං අත්තකිලමථානුයෝගෝ දුක්ඛෝ අනරියෝ අනත්ථසංහිතෝ” (ධම්මචක්කප්පවත්තන සූත්‍රය) පැවිද්දන් විසින් අත්හළ යුතු අන්ත දෙකකි. හීන වූ, ග්‍රාම්‍ය වූ, පුහුදුන් ජනයන් විසින් ඇසුරු කරන, ආර්යයන් ප්‍රතික්ෂේප කරන කාමසුඛල්ලිකානුයෝගය, දුක් වූ, අනාර්ය වූ, අනර්ථය පිණිස පවතින්නා වූ, අත්තකිලමථානු යෝගය යන අන්ත දෙක ය. මහණෙනි, මධ්‍යම ප්‍රතිපදාව නම් කවරේ ද? එය ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය යි. එනම්, සම්මා දිට්ඨි - මිච්ඡා දිට්ඨියෙන් වෙන් ව සම්මා දිට්ඨියෙන් දැකීමයි. සම්මා සංකප්ප - යහපත් සංකල්පනාවන්ගෙන් යුක්ත වීම යි. සම්මා වාචා - නිවැරැදි වචනය යි. සම්මා කම්මන්ත - නිවැරැදි දිවි පැවැත්ම යි. සම්මා ආජීව - වැරැදි ජීවනෝපායෙන් වැළකීමයි. සම්මා වායාම - යහපත් වෑයමයි. සම්මා සති - නිවැරැදි සිහියයි. සම්මා සමාධි - නිවැරැදි සමාධිය යි. (ධම්මචක්කප්පවත්තන සූත්‍රය) මෙහි තුන්වැනි අංගය වන්නේ සම්මා වාචාව යි. සුවපත් සමාජයක් ගොඩනඟා ගැනීමට නම් සම්මා වාචා අත්‍යවශ්‍ය වේ.
ධර්මාශෝක අධිරාජයාගේ රාජ්‍ය අනුග්‍රහයෙන් භාරතයේ පවත්වන්නට යෙදුන තෙවැනි ධර්ම සංගායනාවේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස දේවානම්පියතිස්ස රාජ්‍ය සමයේ ශ්‍රී ලංකාවට බුදුසමය හඳුන්වා දුනි. එනම්, ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 236ක් වූ පොසොන් මස පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනයේ දී ය. එදින ලක්දිව ජාතික උත්සවයකි. දඩ කෙළියට මුවකු පසුපස හඹා යන රජුට මිහිඳු හිමියෝ ‘තිස්ස’ යනුවෙන් ආමන්ත්‍රණය කොට තමන් වහන්සේ පමණක් පෙනීමට සැලැස්වූහ. ඉන්පසු තමා ඇතුළු පිරිස හඳුන්වා දුන්හ. මහ රජුනි, අපි සර්වඥ ශ්‍රාවක වූ ශ්‍රමණයම්හ. තොප කෙරෙහි අනුකම්පාවෙන් ජම්බුද්වීපයෙහි සිට මෙහි ආවෙමු. ඉන් අනතුරුව තමන් වහන්සේ සමඟ පැමිණි අනෙක් පිරිස හඳුන්වා දීමෙන් පසු රජුගේ ප්‍රඥාව විමසීම සඳහා අඹ හා ඥාති ප්‍රශ්න අසන ලදී. රජතුමා ප්‍රශ්න විසඳන ආකාරය ගැන පැහැදී ධර්මය අවබෝධයට සුදුසු නුවණක් ඇති හෙයින් චුල්ලහත්ථිපදෝපම සූත්‍රයෙන් ධර්මය දේශනා කොට හතළිස් දහසක් පුරුෂයන් සමඟ රජතුමා තිසරණ සහිත පන්සිල් සමාදන් කරවූහ. සාමාන්‍ය ජනතාව ද තමන් වැළඳගෙන සිට් මිථ්‍යාදෘෂ්ට්ක ආගම් අතහැර නව දහම කෙරේ සිය අවධානය යොමු කළහ. මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ ඇතුළු පිරිස ශ්‍රී ලංකාවට වැඩම කරන ලද්දේ රජයේ උත්සව දිනයෙක ය. අනුරාධපුර ජනතාව පමණක් නොව එකල ජනාවාස වී තිබූ සෑම ප්‍රදේශයකින් ම මේ රාජකීය උත්සවයට සහභාගී වී ඇත. රජතුමා ඇතුළු හතළිස් දහසකට ධර්මය දේශනා කිරීමෙන් ම ඒ බව ගම්‍ය වන අතර, මේ පිරිස තමන් ශ්‍රවණය කරන ලද ධර්මය ගැන ඒ ඒ ප්‍රදේශවල ජනතාවට හඳුන්වා දෙන්නට විය. ඒ නිසා ශීඝ්‍රයෙන් ශ්‍රී ලංකාව පුරා බුදුදහම ව්‍යප්ත වී තිබේ. ධර්මය ශ්‍රවණය කර පැහැදුණු රජතුමා, මිහිඳු හිමියන්ගේ අනුශාසනා පරිදි මහාවිහාර සීමා ලකුණු කොට සිය පුරය ඇතුළත් ව (රාජ්‍ය මාලිගාව)ද මහා සීමාවට යටත් ව ද පිහිටවන ලෙස ඉල්ලා සිටි බව මහාවංසයේ සඳහන් වේ.
අපගේ තථාගතයන් වහන්සේ අවස්ථා තුනක දී ලංකා ද්වීපයට වැඩම කර මේ භූමිය සම්බුදු පහසින් පිවිතුරු කළ සේක. එකරුණින් ම ලංකාභූමිය පූජනීය යි. මෙවැනි පුණ්‍ය භූමියක ජන්මලාභය ලබා පින් කුසල් රැස් කර ගන්නේ නැත්නම් එය කොතරම් අවාසනාවක් ද? අපට ජීවත්වීමට ඇත්තේ ඉතා කෙටි කාලයක්. ඒ කෙටි කාලයේත් බොහෝ දෙනා දිගු කාලයක් ගෙවා අවසන්. ඒ කෙටි කාලයේ දී අප ධර්මාවබෝධය සඳහා වීර්යය කළ යුතු නොවේ ද? මේ මිනිස් ලොව අපි, එදිනෙදා ජීවිතයේ නොයෙක් නොයෙක් දේ වෙනුවෙන් වෙලාව වෙන්කර ගන්නවා. පව් කරමින් සිටියත්, පින් කරමින් සිටියත්, කුසල් වඩමින් සිටියත්, අකුසල් වඩමින් සිටියත් කාලය ගතවෙනවා. යහපතේ යෙදෙමින් සිටියත්, අයහපතේ යෙදෙමින් සිටියත් කාලය ගත වෙනවා. කාලය වේගයෙන් ගෙවීයාම නවතා දැමිය හැකි වන්නේ කාට ද? අපගේ වයස ගෙවෙනවා කියන්නේ මිනිස් ලොව ජීවත්වීමට තිබෙන කාලය, ආයුෂ අඩු වෙනවා. අවුරුදු 20,30 උපන්දිනය ලැබූ විට එය සමරනවා. එහෙත් ඒ සෑම වසරකින් ම ජීවත්වීමට තිබූ කාලය අහිමි කර තිබෙනවා. ධර්මයේ සඳහන් වෙනවා හරියට ආයුෂ ගෙවී යන්නේ සිඳීගෙන යන දොලක ජලය වගේ කියලා. අප කාගේත් සැමරූ උපන්දින ගණන ගැනලා කියන්න පුළුවන්. එහෙත් ජීවත්වීමට තිබෙන කාලය අප දන්නේ නැහැ. අවාසනාවන්ත, ශෝචනීය ම කාරණය වන්නේ දන්නේ නැති බවවත් නො දන්නාකමයි. අපගේ ඥාතීන්, හිතමිතුරන්, මව්පියන් දැල්වෙන පහනක් නිවී ගියාක් මෙන් මරණය වෙත යනවා අප දුටුවා. එහෙත් මට හෙට මෙහෙම වේවී කියා අප සිතන්නේ නැහැ. සිදුහත් බෝධිසත්වයන් වහන්සේ අවුරුදු 29දී එක මහල්ලෙක් දුටුවා. උන්වහන්සේගේ හදවතට දැනුන දේ, දිනපතා වයසට ගිය අය දුටුවත් අපට දැනෙන්නේ නැහැ. සිදුහත් බෝධිසත්වයන් වහන්සේ එක රෝගියයි දුටුවේ. අප දුටු රෝගින් ගණන ගැන කියන්නට බැරි තරම්. එහෙත් එක් රෝගියෙක් දැක උන්වහන්සේට දැනුන හැඟීම අපගේ හදවතට දැනෙන්නේ නැහැ. සිදුහත් බෝධිසත්වයන් වහන්සේ දුටුවේ එක මළකඳයි. එහෙත් අප නිරන්තරයෙන් මිය ගිය උදවිය දකිනවා. එහෙත් උන්වහන්සේට පිහිටි ඥානය අපට ඇති වුණේ නැහැ.
ඓතිහාසික යුග මෙහෙවරක උත්තරීතර නාමය කරගොඩ උයන්ගොඩ මෛත්රීමූර්ති මහ නා හිමියෝ
නව වසරට සෙත්පතා ගල් විහාරයේ පින්කම්
නව වසරට සෙත්පතා ඕමාන්හි දී පින්කම් රැසක්
ඉතිරිය»
සිව්දිග ම පැතිර යන සත්පුරුෂ ගුණ සුවඳ
ධම්ම පදයෙන්
සතර මහා නිධානය
තායි බණ පොත: සද්ධම්ම සංගහය සාර ග්රන්ථයකි සංග්රහකරණයකි
සුරක්ෂිත සමාජයකට යුතුකම් සහ වගකීම්
සෞභාග්‍යයත් ලෝක සාමයත් උදෙසා චීනයෙහි ඉදිකළ බුද්ධ ප්‍රතිමා වහන්සේ
© 2000 - 2024 ලංකාවේ සීමාසහිත එක්සත් ප‍්‍රවෘත්ති පත්‍ර සමාගම සියළුම හිමිකම් ඇවිරිණි. අදහස් හා යෝජනා: [email protected]
අව
අටවක
අමාවක
පුර
අටවක
පසළොස්වක
